truyện ngắn những ngôi sao xa xôi

Kiến thức văn học: Tóm tắt Những ngôi sao xa xôi.Tác phẩm kể về 1 câu chuyện thương ngày xảy ra trên con đương Trường Sơn, tại chặng đường đánh phá của địch, trog n~ ngày kháng chiến chống Mĩ. Đó là Những Ngôi Sao Xa Xôi. Bài giảng: Những ngôi sao xa xôi - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack) - Truyện ngắn Nhưng ngôi sao xa xôi được viết năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra vô cùng ác liệt, lúc đó tác giả từng là chiến sĩ thanh niên xung phong ở Trường Sơn Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi được Lê Minh Khuê viết vào năm 1971, khi cuộc chiến đấu của quân dân ta đang ở giai đoạn cam go, ác liệt nhất. Với tài năng và sự tìm tòi, khám phá của mình, Lê Minh Khuê sớm gặt hái được nhiều thành công về mảng đề tài là cuộc Sự ngoan cường, dũng cảm của cô chính là một vẻ đẹp cuốn hút nhất, tạo nên một cô gái thanh niên xung phong có vẻ đẹp toàn diện. Cảm nhận về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê Phương Định và các bạn được giao nhiệm vụ chiến đấu trên cao điểm của tuyến đường Trường Sơn huyền thoại. Và đó cũng là bóng dáng của nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê. Thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước bước vào thơ ca đã có nhiều chân dung quen thuộc và đáng yêu, đáng cảm phục: Những chiến sĩ lái xe Ist Flirten In Einer Beziehung Erlaubt. Những Ngôi Sao Xa Xôi [Lê Minh Khuê] ❤️️ Nội Dung, Giá Trị, Phân Tích ✅ Lưu Lại Các Sơ Đồ Tư Duy, Gợi Ý Soạn Bài, Xuất Xứ Và Hoàn Cảnh. Nội Dung Truyện Ngắn Những Ngôi Sao Xa XôiTóm Tắt Những Ngôi Sao Xa XôiVề Nhà Văn Lê Minh KhuêVề Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa XôiXuất Xứ Và Hoàn Cảnh Sáng Tác Những Ngôi Sao Xa XôiÝ Nghĩa Nhan Đề Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa XôiBố Cục Những Ngôi Sao Xa XôiĐọc Hiểu Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa XôiGiá Trị Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa XôiGiá trị nội dungGiá trị nghệ thuậtSoạn Bài Những Ngôi Sao Xa XôiGiáo Án Những Ngôi Sao Xa XôiSơ Đồ Tư Duy Những Ngôi Sao Xa Xôi5 Mẫu Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Hay NhấtPhân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Tiêu Biểu – Mẫu 1Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Nổi Bật – Mẫu 2Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Ấn Tượng – Mẫu 3Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Đặc Sắc – Mẫu 4Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Chọn Lọc – Mẫu 5 Đọc nội dung truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi đầy đủ sau đây. Chúng tôi có ba người. Ba cô gái. Chúng tôi ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Con đường qua trước hang, kéo lên đồi, đi đến đâu đó, xa! Đương bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bền đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất. Việc của chúng tôi là ngồi đây Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất phải lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường. Cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng. Do đó, công việc cũng chẳng đơn giản. Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng trắng lóa trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó, chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen”. Đơn vị chăm chúng tôi ra trò. Có gì lại bảo “Để cho bọn trinh sát, chúng nó ở trên đó vắng”. Điều đó cũng dễ hiểu thôi. Đơn vị thường ra đường vào lúc mặt trời lặn. Và làm việc có khi suốt đêm. Còn chúng tôi thì chạy trên cao điểm cả ban ngày. Mà ban ngày chạy trên cao điểm không phải chuyện chơi. Thần chết là một tay không thích đùa. Hắn ta lẩn trong ruột những quả bom. Tôi bây giờ còn một vết thương chưa lành miệng ở đùi. Tất nhiên, tôi không vào viện quân y. Việc nào cũng có cái thú của nó. Có ở đâu như thế này không Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh thì căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Bên ngoài nóng trên 30 độ chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân rung lên đột ngột. Rồi ngửa cổ uống nước, trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung. Hình như ta sắp mở chiến dịch lớn. Đêm nào xe cũng đi nườm nượp ngoài đường. Ban đêm chúng tôi được ngủ. Nhưng mấy đêm nay thì chịu. Đứa nào cũng leo tót lên trọng điểm, cầm xẻng xúc, nói vài câu buồn cười với một anh lái xe nào đó. Chỉ khổ đứa phải trực máy điện thoại trong hang. Bây giờ là buổi trưa. Im ắng lạ. Tôi ngồi dựa vào thành đá và khe khẽ hát. Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa lời ra mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn và ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình. Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như cái đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”. Xa đến đâu mặc kệ, nhưng tôi thích ngắm tôi trong gương. Nó dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng. Không hiểu sao các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm tôi. Hỏi thăm hoặc viết những thư dài gửi đường dây, làm như ở cách nhau hàng nghìn cây số, mặc dù có thể chào nhau hàng ngày. Tôi không săn sóc, vồn vã. Khi bọn bạn gái tôi xúm nhau lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, tôi thường đứng ra xa, khoanh hai tay trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. Nhưng chẳng qua tôi điệu thế thôi. Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ. Tôi không nói cho ai điều đó. Nhưng các anh qua đường này hay thăm hỏi tôi một cách trân trọng, thân mến. – Mày hát hay, người cũng tạm, lại phá bom như quỷ! – Bạn bè tôi giải thích. Tất nhiên, điều đó chẳng chính xác. Bên ngoài vẫn im ắng. Từ mười giờ sáng đến giờ, máy bay không bay qua cao điểm. Bom chỉ bỏ ở mạn trong, nghe âm âm. Chính cái âm thanh trầm trầm có vẻ thanh mảnh ấy bay đến, sự im lặng ở đây lại căng chùng, như báo hiệu một cái gì dữ dội. Nắng rất gắt. Gió khô. Nhưng trong hang mắt. Nho đang thêu gối. Mỗi đứa một ý thích riêng. Nho thêu Còn chị Thao thì chép bài hát vào quyển sổ nhỏ để trên đùi. Hai người đang nói chuyện bình thường, tôi không nghe từ đầu. Tôi bỗng chú ý lắng tai – Bao giờ thì xong nhỉ! – Nho hỏi. – Cái gì xong? – Chị Thao không ngẩng lên, nhưng giọng thì tỏ vẻ ngạc nhiên. Nho ngáp. Rồi im. Tôi biết nó nói gì rồi. Nó sẽ bảo Xong chiến tranh, sẽ xin vào một nhà máy thuỷ điện lớn. Nó làm thợ hàn, sẽ trở thành cầu thủ bóng chuyền của nhà máy. Nó sẽ đập thật giỏi. Và biết đâu lại sẽ được người ta tuyển vào đội bóng chuyền miền bắc. Còn chị Thao thì muốn làm y sĩ. Chồng chị sẽ là một anh bộ đội đeo quân hàm đại uý, hay đi xa và có râu quai nón. Chị không thích sống cạnh chồng hàng ngày, vì như thế, tình yêu sẽ chóng vô vị. Tôi cũng hay nói những dự định của tôi. Ước muốn nhiều. Nhưng tôi cũng rõ mình sẽ chọn cái gì là chủ yếu. Trở thành kỹ sư kiến trúc? Rất hay! Thuyết minh trong rạp chiếu bóng của thiếu nhi, lái xe gấu ở cảng, hay là hát trong đội đồng ca trên một công trường xây dựng…! Tất cả, đều là hạnh phúc. Tôi sẽ hăng say và sáng tạo, như những ngày này, trên cao điểm của chúng tôi, nơi ra đời những ước mơ và khao khát. Nhưng mà, những cái đó dành cho sau này. Sau chiến tranh. Khi con đường chúng tôi bảo vệ đây sẽ rải nhựa bằng lì. Điện sẽ giăng dây vào rừng sâu và những nhà máy gỗ sẽ đêm ngày không ngủ. Ba chúng tôi đều hiểu như vậy. Hiểu vì tin với một niềm tin mãnh liệt. Cái gối trên tay Nho nhỏ nhắn, màu trắng. Nho thêu những bông hoa cầu thả và loè loẹt. Những đường viền to như dây thừng. Có ai chê, Nho phớt tỉnh, ta cứ đưa trên mũi kim như không có gì xảy ra. Khi người ta chê lắm, Nho mím môi, rứt chỉ bằng hai hàm răng đều đặn, giọng cao vút lên – A, cho nó nổi! Nho hơi đặc biệt. Vừa thuần hậu, vui vẻ, vừa lì bướng. Hai cái đó không mâu thuẫn mà bổ sung cho nhau, khiến Nho có một đặc tính khá hiếm hơi. Nho sống với tôi từ ngày mới tới cao điểm này. Dạo đo, cái gì cũng buồn cười. Tôi ngạc nhiên khi người ta bảo tôi đi gánh đất. – Thanh niên xung phong như thế này à? Gánh đất? tôi không tưởng tượng thế. Thanh niên xung phong phải vác súng kia, đi rầm rộ dưới những cánh rừng không trăng sao. Nói với nhau phải mạnh và gọn như những câu khẩu hiệu. Nhưng cũng đi gánh đất. Rồi quen dần. Nhiều bữa cơm không có canh, bọn con gái lấy nước uống chan vào cơm. Chan công khai và khổ sở đến nỗi bọn con trai phải kêu lên vì thương. Nghe tiếng bom đầu tiên, có đứa chết giấc, nằm dán xuống đất. Nhưng bây giờ quen rồi. Tôi đến đơn vị sau Nho. Hôm đó, tôi ngơ ngác đặt cái ba lô lên khúc cây ở sau doanh trại. Nho ở dưới suối lên. Tóc ướt. Nước đọng từng giọt trong trên trán và trên sống mũi. Nước suối chắc là nhiều lắm. Có thể bơi tôi nghĩ. Nho đứng lại, một giây thôi, rồi từ từ lại gần tôi, tay vặn cái khăn mặt ướt. Nó hất đầu một cái rồi lướt đôi mắt khinh mạn nhìn từ đỉnh đầu xuống đôi giày đầy bùn tôi đang ra sức cọ xát vào nhau. – Đơn vị nào bổ sung đến? Quê đâu? Tên gì? Không cọ xát đôi giày nữa, tôi đứng theo tư thế nghiêm. Những buổi tập quân sự ở trường, tôi có học võ. Tôi chống tay vào sườn, giữ tư thế thủ và suy tính có nên nện cho nó một quả không ? Nện vào đâu trước tiên? Nếu nó nện lại, tôi sẽ bấm huyệt nhẹ một cái. Huyệt tay. Nhưng Nho đã xoay người, đút tay vào túi quần, hất hàm – Vào ban chỉ huy! – Và bước đi trước tôi. Tất nhiên chúng tôi chú ý nhiều đến nhau từ đó. Dần quen và thân nhau lúc nào không biết. Hai đứa đều tròn mười bảy tuổi. Đứa cũ lên mặt với đứa mới một tí, chả có gì đáng để bụng. Tôi đâm thích Nho. Cái tính của nó thật tuyệt. Bọn con trai rất kiềng nhưng cũng rất dễ trêu. Cũng như tôi, Nho thích sống tự do. Hai đứa bảo nhau “Từ giờ đến già chỉ yêu thôi chứ không thèm lấy chồng. Lấy chồng khổ lắm. Tã lót, chăn màn, mùn cưa, nước mắm thì giờ đâu mà đi chui nữa. Yêu anh ta sẽ mang đi xem chiếu bóng, dỗ dành một tí khí giận dỗi, đọc sách tha hồ…” Nho có một anh kỹ sư ở nhà máy cơ khí. Anh ta chăm viết thư và hay viết những cái thư dài, đọc đến mỏi mắt. “Ở Hà Nội, dù sao cũng khá thì giờ hơn ở tiền phương…”. Anh ta thanh minh. Nho có một cái ảnh lúc lên hai tuổi, anh ta giữ. Nho mặc quần yếm đen, đội mũ vải rộng vành, cầm một nắm hoa dại, đứng dưới mấy gốc cải già. Đã nhiều thứ anh ta gửi Nho, tôi được xem. Anh ta viết “Anh bây giờ khoẻ mạnh. Thích đá bóng và có hai cánh tay vạm vỡ. Anh nhìn ảnh em năm em lên hai tuổi và không thể nào hình dung nổi em lúc này. Anh chỉ nghĩ em đây, bé nhỏ, cầm hoa trên tay. Anh sẽ bế em đi chơi, mua kẹo cho em và hỏi “Cháu muốn đi đâu nữa, chú sẽ bế đi…”. Ý nghĩ của anh kỹ sư thật khôi hài. Nhưng chúng tôi không cười khi đọc thư. Nghiêm trang, chúng tôi nhìn về hướng bắc. Ở đó có Hà Nội. Chúng tôi xa đã lâu. Chúng tôi nhớ thành phố xanh. Chúng tôi quý sự yên tĩnh như kỷ niệm. Đây là nơi mà tuổi trẻ chúng tôi đang lớn lên, nhưng không lúc nào chúng tôi không nhớ tới Hà Nội. Ở Hà Nội, tôi có một căn phòng bé, gác hai. Căn nhà của tôi cổ và sâu trong ngõ, có nhiều cây xanh. Những cây ấy cũng qua bao năm tháng rồi, dây tầm gửi leo đầy. Ban đêm, tôi ngồi lên thành cửa sổ nhìn ra những mái nhà nhấp nhô, đen thẫm và hát. Tôi hát say sưa, ầm ĩ. Ở bên cạnh có ông bác sĩ, một người khó ngủ, phải bật đèn lên, lịch sự gõ vào tường bà cái. Một tháng phải có đến hai mươi đêm như vậy. Tôi ngồi chờ giấc ngủ trở lại với ông bác sĩ và hả hê biện hộ cho mình “Chỉ có mình mới biết được cái bao là và trong lành của đêm thành phố. Ông bác sĩ tìm đâu ra được cái này trong những giấc mơ khó khăn kia?…”. Và cũng vì hát say sưa nên có lần tôi suýt lộn nhào từ cửa sổ xuống đất. Khi lập cập níu tay vào cánh cửa rồi, tôi mới choáng váng nhìn xuống cái khoảng sâu thẳm dưới đất. ở đó có một vòi nước nhỏ chảy suốt đêm vào bể. Tiếng nước xoắn vào nhau, tạo cho tôi cái cảm giác nước sắp tràn tới thành cửa sổ. Tôi nhích lên, bỏ hai chân vào trong một cái cách thận trọng; hát tiếp, nhưng hát nhỏ hơn và lắng nghe tiếng gõ ở tường. Cả bàn nhỏ kê ở góc phòng, mẹ tôi thuê đóng cho tôi trong hai buổi trưa. Cưa mỗi lần làm việc gì liên quan đến giấy mực, tôi lại lôi tất cả sách vở trong ngăn kéo, trong cặp da, bày bừa bãi lên bàn, lên giường, mặc dù những thứ đó chả cần thiết gì cho việc sắp làm của tôi. Tôi cứ loanh quanh trong đống giấy má đó, mãi không làm được gì mà cũng không thể nào sắp xếp cho gọn được. Bứt rứt đến phát khóc, tôi gào mẹ thật to. Mẹ bỏ máy khâu, chạy vào, vừa cằn nhằn, vừa để cái nào ra cái nấy cho tôi. Bà nguyền rủa, không cương quyết lắm “Con gái gì cái của mày. Lấy chồng rồi mà no đòn… No đòn…!”. Vì thế nên ngay lúc ở nhà tôi đã thề là không lấy chồng. – Thế nào, chuẩn bị thôi chứ? – Cái gì? – Tôi giật mình. Từ nãy đến giờ tôi vẫn hát. Hát và nghĩ vớ vẩn. Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi. Chị Thao nhìn ra cửa hang. Quả thật, máy bay trinh sát. Cuộc sống ở đây đã dạy cho chúng tôi thế nào là sự im lặng. Sự im lặng từ sáng đến giờ không bình thường. Cái không bình thường đó đang đến. Tiếng máy bay trinh sát rè rè. Phản lực gầm gào lao theo sau. Hai thứ tiếng đó trộn lẫn vào nhau, rót vào tai con người một cảm giác khó chịu và căng thẳng. – Sắp đấy! – Nho quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu. Chị Thao móc bánh bích quy trong túi, thong thả nhai. Những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực. Nhưng thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tía mét, áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm. Nhưng trong công việc, ai cũng gờm chị cương quyết, táo bạo. Những cái xảy ra hàng ngày máy bay ít, bom nổ. Nổ trên cao điểm, cách cái hang này khoảng 300 mét. Đất dưới chân chúng tôi rung. Mấy cái khăn mặt vắt ở đây cũng rung. Tất cả, cứ như lên cơn sốt. Khói lên, và cửa hang bị che lấp. Không thấy mây và bầu trời đâu nữa. Chị Thao cầm cái thước trên tay tôi, nuốt nốt miếng bánh bích quy ngon lành – Định ở nhà. Lần này nó bỏ ít, hai đứa đi cũng đủ. Kéo tay áo Nho, vác xẻng lên vai và đi ra cửa. Tôi không cãi chị. Quyền hạn phân công là ở chị. Thời gian bắt đầu căng lên. Trí não tôi cũng không thua. những gì đã qua, những gì sắp tới không đáng kể nữa. Có gì lý thú đâu, nếu các bạn tôi không quay về? Điện thoại réo. Đại đội trưởng hỏi tình hình. Tôi nói như gắt vào máy – Trinh sát chưa về! Không hiểu vì sao mình gắt nữa. Lại một đợt bom. Khói vào hang. Tôi ho sặc sụa và tức ngực. Cao điểm bây giờ thật vắng. Chỉ có Nho và chị Thao. Và bom. Và tôi ngồi dậy. Và cao xạ đặt bên kia quả đồi. Cao xạ đang bắn. Tiếng súng ở dưới đất lên quả là có hiệu lực. Không gì cô đơn và khiếp sợ hơn khi bom gào thét chung quanh mà không nghe một tiếng trả lời nào dưới đất. Dầu chỉ có một tiếng súng trường thôi, con người cũng thấy mênh mông bên mình một sự che chở đồng tình. Cảm giác đó cũng giống như thấy mình có một khả năng tự vệ rất vững vậy. Sốt ruột, tôi chạy ra ngoài một tí. Không thấy gì ngoài khói bom. Tôi lo. Đột nhiên cao điểm bên cạnh vang lên dồn dập tiếng 12 ly 7. Hay quá, tiểu đoàn công binh đấy. Họ chỉ viện cho các anh cao xạ, cho chúng tôi. Bỗng dưng tôi muốn là toáng lên vì thích thú. Xung quanh cao điểm vắng vẻ này có bao nhiêu là người. Các anh cao xạ, thông tin và công binh đều rất mến chúng tôi. Chỉ cần chúng tôi bắn một phát súng báo hiệu yêu cầu giúp đỡ là họ sẽ chạy đến ngay. Nửa tiếng đồng hồ sau, chị Thao chui vào hang. Bình thản, mệt lả và cáu kỉnh, chị không nhìn tôi – Hơn nghìn khối! Rồi ngồi xuống, uống nước trong bi đông. Nước nhỏ từ cằm xuống ao, liên tiếp như những giọt mưa. Tôi quay điện về đơn vị. Đại đội trưởng bảo? – Thế à, cảm ơn các bạn! Đại đội trưởng rất hay dùng những từ tế nhị nhưng “cảm ơn”, “xin lỗi”, “chúc may mắn”. Anh trẻ, người gầy, hay đau khớp, hay làm ca dao cho báo tường. Nhà đâu như ở cuối phố Lò Đúc. Nho vừa tắm ở suối lên. Khúc suối đó cũng hay có bom nổ chậm. Từ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo. Tôi móc túi, may còn hai cái kẹo chanh, dính đầy cát, chảy nước – Bốn quả nổ chậm, ít thôi. Nho chống tay về đằng sau, ngả hẳn người ra. Cái cổ tròn những và chiếc cúc áo nhỏ nhắn. Tôi muốn bế nó lên tay. Trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng. Đại đội trưởng hỏi chúng tôi có cần người không. Tôi bảo không. Như mọi lần, chúng tôi sẽ giải quyết hết. – Hay lắm, cảm ơn các bạn! – Đại đội trưởng lại cảm ơn – Cả đơn vị đang làm đường cho một trung đoàn tên lửa qua rừng. Đi từ không ngủ. Tôi cũng đi bây giờ các bạn cố gắng nhé. Thế là tôi lại ra đường luôn. Thường xuyên… Tôi, một quả bom trên đồi. Nho hai quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm Barie cũ. Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi lom khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Đầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng. Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong mềm. Tôi khoả đất rồi chạy lại chỗ nấp của mình. Hồi còi thứ hai của chị Thảo. Tôi nép người vào bức Tôi trượt chân ngã. Đèn pin bật tứ tung. Chúng nó đuổi mãi cho đến khi đèn chiếu lệnh về hướng khác đạn cũng ngừng rít trên đầu. Trung mới níu tôi lại, ngồi phệt xuống, kêu khát và đòi nghỉ. Tôi phải cương quyết xách Trung dậy. Mới đi vài bước, mình ngoảnh lại đã mất hút, không thấy Trung đâu. Đương bực mình vì phải lộn lại, giận không để đâu cho hết, tôi nghe thấy tiếng Trung đáp khe khẽ “Lại đây mà giải khát, Phương ơi!”. Tôi mò lại tìm, Trung đường loay hoay nhét khăn mặt vào các kẽ đá hút lấy nước. Rồi Trung vắt khăn mặt ngửa mãi mồm ra hứng. Tôi không nỡ trách Trung nữa. Nhưng tôi giục càng gắt, phải sớm ra khỏi khu núi đá này, sớm được giờ nào hay giờ ấy. Trung rủ tôi tha thiết quá! Tôi theo Trung đi ngắt những búp bòng bòng đọng nước. Lang thang hết khóm này sang khóm khác. Trong tối chỉ còn nghe tiếng mút nước chùn chụt mà theo nhau. Gà chợt gáy dưới làng… Thôi chết! Sáng mất rồi. Chân tôi muốn chạy nhưng đi bước không vững. Đói lả người… Đúng như chúng tôi đã rút kinh nghiệm, mới sáng bảnh mắt Việt gian đã nheo nhéo dưới chân “Việt Minh ra đi, các quan lớn biết hết rồi. A! Nó kia kìa! Có ra, có ra ngay không, không quan lớn bắn chết”. Cứ đứng ngoài cửa hang chõ mồm vào cửa hang sủa nhặng thế thôi. Y như nó đã đánh hơi thấy rõ mình mồn một. Chỉ còn có đợi mình. Anh nào non gan mà chui ra là hết đời. Nhưng được cái anh em “Lê Lợi” chúng tôi, chúng tôi đa đi guốc trong bụng chúng nó. Tôi ngồi nghĩ bụng “Chúng mày còn đứng chõ mõm vào hang mà sủa, chứ chúng ông, đã ngồi vắt chân lên cổ chúng mày!”. Thật là ngồi bảnh chọe trên một gốc si rậm tận đỉnh vách thành cao hơn đầu Tây trên hai mươi thước. Cởi thắt lưng, cởi giải rút, xé quần, thôi thì tìm đủ các thứ dây để có cành si lại mà phủ kín lấy người. Thế là cứ yên chí ngồi bình chân như vại. Chỉ có cái “suỵt” cấm nói. Nói là chó đen, chó vàng nó sủa lên thì hết đường… Tôi và Trung ngồi còn thêm một việc. Hết đưa súng lên ngắm từ những cái đầu, những bộ ngực phanh trần, đến cái bụng đen nhành mồ hôi rồi lại hạ súng xuống, nhìn nhau đồng ý “Đếch vào! Để dành ra ngoài hãy hay, ông với chúng mày còn gặp nhau nhiều. Phởn lên bây giờ thì hết đợi đấy!” Bên dưới chúng nó sủa dọa chán rồi nghiến răng, nghiến lợi bắn liên miên vào hang. Bắn cho có tiếng súng quan nghe rồi nháy nhau chuồn thẳng. Chúng nó đi khỏi. Chúng tôi hết trò để mà quên. Ngồi rảnh y như rằng lại khát. sao mà khát khổ khát sở đến thế này “Mẹ kiếp! Giá lúc này có nước ao, nước cống”. Nhưng chúng tôi đã chịu thế nào? Để cho cụ Trung cứ lèo nhèo mãi, anh em cũng lấy làm khổ tâm lắm. Phải cho chú mình cùng đi giải khát một cái mới được. – Này Trung này! Cứ theo bà cụ mình ra bến ô tô thì được một đôi giày da láng oai ra phết. Mà chưa biết chừng lại cốc kem hai xu. Thê mà mình nhất định không thèm đi. Chỉ đòi nằng nặc cho bằng được một đôi guốc mộc. Cậu có biết để làm gì không. Để được vào – Cho nhiều đường vào. Pha đặc! – Chị Thao bảo. Uống sữa xong, Nho ngủ. Máy bay trinh sát vẫn nạo vét sự yên lặng của núi rừng. Chị thao dựa vào tường, hai tay quàng sau gáy, không nhìn tôi. – Hát đi, Phương Định, mày thích bài gì nhát, hát đi! Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích “ca chiu sa” của Hồng Quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh…”. Đó là dân ca ý trữ tình, giàu có, phải lấy giọng thật trầm. Thích nhiều. Nhưng tôi không muốn hát lúc này. Tôi đâm cáu với chị Thao, mặc dù, tôi hiểu, những tình cảm gì đang quay cuồng trong chị. Chị cứ đưa mắt nhìn Nho, lấy tay sửa cái cổ áo, cái ve áo và tóc nó. Chị không khóc đó thôi, chị không ưa cả nước mắt. Nói chung, trên cao điểm này, chúng tôi không ưa nước mắt. Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần phải cứng cỏi của nhau này là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ. Không ai nói với ai, nhưng nhìn nhau, chúng tôi đọc thấy trong mắt nhau điều đó. Chị Thao hát “Đây Thăng Long, đây Đông Đô… Hà Nội…”. Nhạc sai bét, còn giọng thì chua, chị không hát trôi chảy được bài nào, nhưng chị lại có ba quyển sổ dày, chép bài hát. Rỗi là ngồi chép bài hát. Thậm chí, say mê chép cả những lời tôi tự bịa ra nữa. Có một đám mây kéo ngoài cửa hang. Một đám nữa. Rồi một đám nữa bay qua ngày càng nhanh. Bầu trời mở rộng trước cửa hang đen đi. Cơn giông đến. Cát bay mù. Gió quật lên, quật xuống những cành cây khô cháy. Lá bay loạn xạ. Đột ngột như một biến đổi bất thường trong tim con người vậy. ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió, và tôi thấy đau, ướt cả má. – Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá! Tôi chạy vào bỏ trên bàn tay đang xòe ra của Nho mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra, vui thích cuống cuồng. Năm tôi học thì hết lớp mười, cũng có mưa đá. Đang đêm, đá đập vào tường, đã cũng kêu lanh canh. Tôi mở tung cửa, chạy ra hành lang, rồi chạy đến đập cửa từng phòng, hét toáng lên như một con dở người – Trời ơi, dậy mau! Mưa đá! Và rên rỉ một mình – Chỉ có những kẻ ngốc mới nằm yên trên giường lúc này thôi. Ông bác sĩ không ngốc tí nào, nhưng ông ta trịnh trọng tuyên bố – Nếu cô còn làm ồn, chúng tôi buộc phải có biện pháp… Còn bà giáo ở bên cạnh thì thở dài, thở dài đến não ruột. – Mẹ ơi, không cho con người ta ngủ nữa sao..? Chỉ có anh công nhân lái xe dưới nhà là thức trọn cùng tôi cái đêm kỳ diệu đó. Sau này anh đi bộ đội, thành dũng sĩ diệt xe cơ giới. Anh ta viết thư cho tôi, hay nhắc đến những giọt mưa đã thời nào và gọi đó là “những kỷ niệm đi qua…” Ở đây, trên cao điểm đầy bom này cũng có mưa đá. Nhưng niềm vui còn trẻ của tôi lại nở tung ra, say sưa, tràn đầy. Chẳng ai có thì giờ mà gắt tôi. Chị Thao đang lúi húi hốt cái gì dưới đất. Chắc là đá. Còn Nho thì nhổm dậy, môi hé mở – Nào; mày cho tao mấy viên nữa. Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến. Sao chóng thế? Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể là những cái đó hoặc là cây, hoặc là cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy cái xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh. con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa phùn hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về những xứ sở thần tiên. Hoa trong công viên. những quả bóng sút vô tội vạ của bọn trẻ con trong góc phố. Tiếng rao của bà bán xôi sáng cáo cải mủng đội trên đầu. Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thật xa. Rồi bỗng chốc, sau một cơn mưa đá, chúng xoáy mạnh như sóng trong tâm trí tôi. Người ta bảo chúng tôi là con gái Hà Nội, liệu có xa nhà được ba ngày? Nhưng chúng tôi ở đây, trên cao điểm này đã ba năm. Các anh lái xe và pháo thủ gọi tên từng đứa trong đơn vị tôi, không nhầm lẫn. Còn chúng tôi, chúng tôi biết anh nào can đảm, anh nào hay cáu gắt. Trong đêm, chúng tôi sửa đường, các anh ấy ném xuống cho chúng tôi thuốc đánh răng Ngọc Lan, giấy viết thư ướp nước hoa và kẹo chanh. Thường chúng tôi không biết ai ném xuống vì xe phải qua trọng điểm thật nhanh. Nhưng chúng tôi truyền nhau – Có đoàn xe ở Hà Nội vào! ở Hà Nội mới có những thứ đó. Những thứ đó, ở Hà Nội, chúng tôi không để ý đến. Ở đây, chúng tôi cảm thấy hạnh phúc khi cầm một tờ giấy thơm mỏng, bỏ vào phong bì, gửi những người còn ở trước chúng tôi nữa. – Nằm xuống! – Chị Thao thét. Như bị một quả tống bất ngờ vào bụng, tôi co người lại rồi mới nằm dài ra. Bom! Hình như nó rơi lộp bộp rồi mới nổ. Mặt đất như một người khổng lồ đang rùng mình. Cứ như có đến hàng ngàn cái máy bay nhào lộn trên đầu. Tôi lết vào hang. Chị Thao lết vào hang. “Mẹ kiếp, không để cho người ta thở nữa chắc…” – Chị lầu bầu. Mảnh dẻ, cân đối, tóc xõa trên vai, cái sẹo chìm trong bóng tối, chị đứng, một tay vịn lên dây phơi khăn mặt. Giá có giọng nói tốt, chị đi đóng kịch thì hơn. Dáng chị lên sân khấu cũng coi được. Nhưng phải cái giọng thì chua đến chối tai. Chị tự nhận như thế. – Đẻ cái máy điện thoại lại gần dây! – Nho ra hiệu. Tôi bưng máy lại cho Nho, cầm thước và đi ra với chị Thao. Chạy nhiều nên vết thương ở đùi tôi và bắt đầu đau. Miễn là đừng khập khiễng. Chị Thao rất cương quyết. Tất nhiên chị chẳng ngại lên cao điểm một mình. Rất nhiều hố bom. Chúng tôi do đất và hô lên, cộng nhẩm. Chị Thao ghi vào cuốn sổ trực. Không có bom nổ chậm, nhưng khá nhiều đất. Tổng cộng đến hơn hai nghìn khối. Bỗng, như có cái gì thúc mạnh vào lưng, chị Thao xô tới, ghì tôi vào ngực chị và xoài xuống đất. Chớp nhoáng, một núi đất khổng lồ ập xuống chúng tôi. Những tảng đất ướt lẫn với đất vụn khô đào từ đáy hố bom. Nóng. Có cái gì ghì đầu tôi xuống. Tôi ngồi ra, chân đạp xuống lấy đà, ngoi… Thở, cát vào mũi. Lắc đầu. Đất rơi rào rào. Chung quanh tôi là một màu xám như chì, nặng nề, cuồn cuộn khói. Không thấy chị Thao đâu. “Chị Thao!” – Tôi ráng sức gào lên. Nhưng cổ tắc nghẹn. Đất vào đặc cả miệng. Mẹ kiếp! Tôi khạc nhổ ra một cục đất. Tay tôi chạm vào tóc chị Thao. Tôi quay phắt lại, rụt tay rồi xô cả người tới dùng hai tay cào đất lên. Chị Thao mềm nhũn, thở không ra hơi. Chị quàng lấy gáy tôi, đứng lên, loạng choạng. Nho nhăn mặt như em bé – Lại thế rồi? Chị Thao cười một cách lạ lùng và dần trấn tĩnh – Xúi quẩy tí. Nhưng không việc gì đâu. Xúi quẩy gì. Trong người chị có chín vết thương lớn nhỏ rồi. Người Nho năm. Tôi còn ít hơn, bốn vết. Có một vết ở bụng khá nặng, bị giam vào quân y ba tháng. Còn bị vùi thế này là thường. Tôi nhìn các bạn tôi. Chị Thao xanh lắm. Chị mệt rồi. Nho bưng lại cho chị một ca nước, đưa ngón tay út bé tạo gãy những mẫu đất trong tóc chị ra và đột nhiên triết lý – Chuyện, cao điểm mà lị! Chị Thao phì cười, hất đầu lại phía tôi – Lấy số ghi kẻo quen mất. Tôi quay máy điện thoại. Chị Thao vội vàng lại bên tôi! – Nói rõ tất cả, nhưng bảo rằng trên này vẫn vững. Không phải đại đội trưởng ở máy mà là liên lạc đại đội. Một anh chàng hiếu khách, lịch sự, không hút thuốc lá và không ưa con gái. – Đại đội trưởng đi đâu? – Đang chỉ huy ngoài hiện trường, tên lửa gần qua. Nhưng sắp chiều rồi nhỉ. Ai cũng không ngủ được. Thế các cậu? – Cũng khá mệt. Đất hơn hai nghìn khối. Còn từ giờ đến tối nữa. Bọn mình vẫn đứng vững… – Nếu quá, bắn đúng cấp cứu ngay, nghe chưa? Đơn vị lúc nào cũng để tâm hết vào các cậu ở trên đó đấy. Xung kích sẽ lên sớm. Buổi chiều, chị Thao và tôi phải chạy lên cao điểm ba lần nữa. Phá tám quả bom. Còn đất thì lên đến ba nghìn hai trăm khối. Lần nào tôi cũng bày chuyện để chị Thao ở nhà. Nhưng chị láu lắm, khó mà lừa được chị. Chị chạy, thở cứ dồn dập cả lên. Gân xanh, chạy từng dòng nho nhỏ trên thái dương và hai bàn tay chị. Tôi lo chị gục quá. Còn Nho thì cau mày, mỗi lần chúng tôi về hang, lại đi ra, miệng nhắc đi nhắc lại – Chị Thao, chị Thao! Lần cuối cùng chình tôi lại đi như bò về hang. Chị Thao đỡ tôi nằm xuống. Tôi cố mở hai mi mắt đã nhắm lại, dính như keo và chẳng biết mình muốn cái gì bây giờ. – Em buồn ngủ! – Tôi nghe tiếng tôi thoảng qua. Rồi cái mát mẻ của hang đá tràn ngập trong giấc ngủ của tôi rất nhanh. Đồi xung kích của đơn vị ở chỗ làm đường trong rừng ra, chắc chưa kịp ăn cơm đã chạy lên cao điểm. Tiếng ho lơ mơ như từ đâu đưa lại. Họ hỏi cái gì đó, chị Thao trả lời. Họ trêu Nho. Nho cáu, cười. Ai nữa hát nho nhỏ. Có một vài sợi tóc của ai chạm vào má tôi. những tiếng thở ở phía trên, ấm, bao trùm lấy tôi. Tôi có cảm giác như nằm gọn trong vòng tay của mẹ. – Dân Hà Nội đấy! Tôi nhận ra tiếng của liên lạc đại đội và tỉnh hẳn. Cậu ta cũng là dân Hà Nội. Bố là công nhân điện. Mẹ là công nhân may mặc. ở nhà, cậu ta hay trốn học và hay bị điểm hai. Có lần cậu ta lăn nằm quả bom xuống vực, bắt chúng nó nổ dưới đó cho khỏi hỏng đường. Cậu ta lịch sự, hiếu khách, không hút thuốc lá, và không ưa bọn con gái chúng tôi. Còn bọn con gái chúng tôi thì chẳng để cho cậu yên. – Này, nếu đi chơi với người yêu, thế nào cậu cũng bắt cô ta cắt tóc, mặc com-lê và đi ủng đen chứ gì? Cậu ta lúng túng, gãi đầu, mặt đỏ nhừ – Cái gì cũng phải có trường hợp ngoại lệ, thưa các bà! Vả lại tớ chưa có yêu ai! Tôi mở mắt, trong hang đã tối. Ngọn đèn nhỏ đã thắp trên nắp hòm đạn. ảnh Bác Hồ treo giữa một tờ giấy trắng khổ rộng. Dưới ảnh Bác Hồ có một chiếc vỏ đạn cắm hoa tươi, bao giờ cũng có hoa. Những cánh hoa dưới ánh đèn không rõ màu, chắc ai vừa mang lên cho chúng tôi. Ưu tiên mà, liên lạc đại đội đang nấu nước. Lưng cậu ta quay lại phía tôi, vạm vỡ như một tấm phản. Nhưng lúc cậu đứng lên, chỗ thắt lưng thon lại, như một cầu thủ bóng bàn, linh lợi, nhanh nhẹn và dễ ưa. Có tiếng rì rầm từ ngoài đường đưa vào. Đã đến lúc vui rồi đấy. Phải ra mới được. Tôi để hai bàn chân vào tường, đạp mạnh một cái. Hai tay chống đằng sau. Tôi bật dậy, đau ở đùi, nhói lên. Đau đầu và các khớp xương. Nhưng cũng dậy được. Liên lạc đại đội đỡ tôi – Điên hả, mệt thì ngủ đi. – Ra đường đây. – Ra đường! – Cậu cười, môi mỏng, răng rất đều và hai cái lông mày to – Không đi đâu hết. Trước hết là ngủ. – Vớ vẩn, ngủ với nghiếc! Tôi lầu bầu và đi ra cửa hang, sờ soạng như một người mù. Không phải chỉ có tôi “điên” mà Nho cũng đã biến đi đâu mất. Chị Thao còn “điên” hơn, tôi nghe tiếng chị cười rất to trên cao điểm. Tôi thấy Nho trong một tốp bộ đội công binh. Nho cho tôi biết là đã sắp nửa đêm, xe gần chạy. Trong khi tôi ngủ, bom nổ trên cao điểm mấy lần nữa. Nhưng ổn hết, vì có đội xung kích. Cao điểm vẳng xuống tiếng máy ủi đất, tiếng cuốc và tiếng nói cười. Đôi lúc mìn nổ. Nổ to hơn tiếng bom. những ngôi sao trên đầu tôi lay động, những ngôi sao rất xa, trong những giọt nước xanh biếc, rải khắp bầu trời. Mà bầu tới thì mênh mông làm sao! Tôi chợt nhớ tới bài thơ của một anh thủ pháo binh. Bài thơ ấy ném xuống đường khi đoàn pháo đi qua. Anh ấy gọi chúng tôi là những ngôi sao xa xôi trên cao điểm. Những ngôi sao rực rỡ, nhưng không hiểu sao lại “xa xôi”? Chúng tôi tranh luận với nhau và đoán! Chắc anh ấy muốn làm văn làm vẻ tí thôi, chứ sao thì xa đứt đuôi đi rồi. Tôi muốn gặp anh trắc thủ pháo binh đó quá. Nhưng đoàn pháo đi xa đã lâu. Xe chạy lúc 12 giờ đêm. Máy giòn giã. Đường trở mình ồn ào. Anh lái xe trong ca bin thứ năm trông thấy chúng tôi – Này, các cô gái Hà Nội ơi! Nhớ mẹ quá hầy! – Hình như anh Thăng ở đoàn Quang Trung. Nho thì thầm. Băng ở cánh tay nó trăng. Im lặng, mặt tròn, sống mũi thẳng, nó đứng sát bên tôi, lại nhẹ nhàng và mát mẻ như một que kem trắng. – Chúng nó bảo tao phải vào quân y. Tưởng bở. Tiêm hàng ngày này, thuốc viên này, cháo thịt nữa, phải ăn cho nhiều nhé. Eo ơi! Cứ y như một cô tiểu thư nhõng nhẽo trên giường ấy. Tưởng bở mà bắt được tao đi đấy. Đến phát sợ lên được! – Nó “xì” một tiếng, làm như là tôi đang chuẩn bị lôi nó lên xe quân y không bằng. Nó quay sang nói chuyện với một anh công binh về hiện tượng sao băng khi thấy ở đầu cánh rừng có một giọt tinh tú rơi dài xuống, mất đi nửa chừng. Tôi khoanh tay trước ngực, đứng ra xa một tí, không nhìn anh bộ đội mà nhìn một chiếc xe đang đi tới. Tôi lại điệu thế thôi. Nhưng bảo tôi không điệu sao được? Chẳng lẽ, ngay lúc này đây, tôi lại chạy đến, nắm tay tất cả các chiến sĩ trên cao điểm này mà òa lên khóc vì một niềm vui, một niềm hạnh phúc trẻ trung đang trào dậy. Tôi yêu tất cả mọi người, một tình yêu nồng nàn, khó nói mà có lẽ ai đã đứng trên cao điểm giữa những phút này như tôi mới hiểu thấu. Xe đi dăng hàng, thành khối trên đường, không ánh đèn. Lá ngụy trang làm mỗi xe to ra gấp đôi. Đối với tôi, bao giờ những đoàn xe ấy cũng vô tận, không có sức mà đếm. Dài, nhiều. Khổng lồ. – Chắc đêm nay các anh ở Hà Nội sẽ vào! Nho vẫn thì thầm. Nó cũng đang ở trạng thái như tôi. Yêu tất cả. Tình yêu của những con người trong khói lửa. Tình yêu độ lượng, tha thiết, vô tư mà kẻ độc quyền có nó trong tim là những người chiến sĩ. Tôi quàng tay lên vai Nho. Chúng tôi không nói gì với nhau. Tôi siết chặt cái vai nhỏ nhắn và mềm mại của Nho dưới cánh tay mình. Nó đây, can đảm, dịu hiền, ở cùng thành phố với tôi và cùng đứng với tôi đêm nay, trên cao điểm đấy bom gần mặt trận. Chúng tôi hiểu nhau và cảm thấy hạnh phúc. Chia sẻ cho bạn đọc tác phẩm 💚 Bến Quê [Nguyễn Minh Châu] 💚 Nội Dung Tác Phẩm, Giá Trị, Phân Tích Tóm Tắt Những Ngôi Sao Xa Xôi Ngay sau đây là bản tóm tắt Những ngôi sao xa xôi. Ba nữ thanh niên xung phong thuộc tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn – Phương Định, Nho và chị Thao. Nhiệm vụ của họ là quan sát khi địch ném bom, đo khối lượng đất đá cần phải san lấp, đánh dấu vị trí các quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc của họ hết sức nguy hiểm. Mặc dù vậy, cuộc sống của họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thanh thản, mơ mộng và đặc biệt là gắn bó, yêu thương nhau trong tình đồng đội. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Định va Thao lo lắng săn sóc cho Nho. Về Nhà Văn Lê Minh Khuê Xem thêm những thông tin về nhà văn Lê Minh Khuê bên dưới. Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở Thanh Hóa. Là nhà văn nữ chuyên viết truyện ngắn, với ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật sắc sảo và tinh tế. Sáng tác vào đầu những năm 70 thế kỉ XX. Các đề tài chủ yếu Trước 1975 Cuộc sống của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn. Sau 1975 Bám sát vào những chuyển biến trong đời sống con người. Một số tác phẩm Những ngôi sao xa xôi tập truyện, 1973 Cao điểm mùa hạ tập truyện, 1978 Đoạn kết tập truyện, 1982 Một chiều xa thành phố tập truyện, 1986 Tôi đã không quên truyện vừa, 1991 Bi kịch nhỏ tập truyện, 1993 Lê Minh Khuê truyện ngắn tập truyện, 1994… Chia sẻ cho bạn đọc tác phẩm 🔻 Mây Và Sóng [Ta-Go] 🔻 Nội Dung Bài Thơ, Nghệ Thuật, Phân Tích Về Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa Xôi Về tác phẩm Những ngôi sao xa xôi, truyện ngắn được kể theo ngôi thứ nhất – người kể là nhân vật chính Phương Định. Với ngôi kể này, tác giả có thể biểu hiện thế giới tâm hồn, cảm xúc của nhân vật đồng thời, giúp cho câu chuyện được kể trở nên chân thực, sinh động hơn. Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng; cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh nhưng rất hồn nhiên và lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Xuất Xứ Và Hoàn Cảnh Sáng Tác Những Ngôi Sao Xa Xôi Tiếp tục cùng tìm hiểu xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác Những ngôi sao xa xôi nhé. Truyện là tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê. Truyện được sáng tác năm 1971, trong những năm cuộc kháng chiến chống Mỹ diễn ra gay go và ác liệt nhất. Trích trong tập truyện cùng tên Những ngôi sao xa xôi, NXB Kim Đồng. Khám phá thêm bài 🌻Nói Với Con [Y Phương]🌻 Nội Dung, Nghệ Thuật, Phân Tích Ý Nghĩa Nhan Đề Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa Xôi Khám phá ý nghĩa nhan đề tác phẩm Những ngôi sao xa xôi bên dưới. Trước hết, “những ngôi sao xa xôi” là hình ảnh thực chỉ những ngôi sao trên mũ của những cô gái thanh niên xung phong. Nhưng qua hình ảnh này, tác giả còn muốn gửi gắm hình ảnh về quê hương luôn hiển hiện trong tâm trí của các cô gái thanh niên xung phong. Ngoài ra, nhan đề còn mang còn có ý nghĩa biểu tượng. Những ngôi sao trên bầu trời xa xôi, nhưng phát ra thứ ánh sáng dịu dàng, có sức mê hoặc lòng người. Ánh sáng đó chính là biểu tượng về sự ngời sáng của phẩm chất cách mạng của những cô gái thanh niên xung phong Trường Sơn. Họ cũng giống “những ngôi sao xa xôi” nơi cuối rừng Trường Sơn, thắp sáng khu rừng với vẻ đẹp của nhiệt huyết cách mạng, sự dũng cảm kiên cường nhưng cũng đầy mơ mộng, yêu đời. => Một nhan đề ngắn gọn, nhưng lại gửi gắm nhiều thông điệp sâu sắc, ý nghĩa. Bố Cục Những Ngôi Sao Xa Xôi Bố cục Những ngôi sao xa xôi được chia làm 3 phần Phần 1. Từ đầu đến “là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ” Hoàn cảnh sống và làm việc của các cô gái trong tổ trinh sát. Phần 2. Tiếp theo đến “Chị Thao bảo” Một trận phá bom của tổ trinh sát. Phần 3. Còn lại Trận mưa đá diễn ra trên cao điểm Có thể bạn sẽ quan tâm 💌 Sang Thu [Hữu Thỉnh] 💌 Nội Dung, Nghệ Thuật, Phân Tích Đọc Hiểu Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa Xôi Có thể bạn sẽ cần nội dung đọc hiểu tác phẩm Những ngôi sao xa xôi. 1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba nữ thanh niên xung phong * Hoàn cảnh sống – Ở trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, là nơi tập trung nhất của bom đạn “đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn…” – Tưởng như sự sống bị hủy diệt hai bên đường không có lá xanh, thân cây bị tước khô cháy. Có bao nhiêu thương tích vì bom giặc những rễ cây nằm lăn lóc… thùng xăng… thành ô tô bị méo mó, han rỉ nằm trong đất. * Công việc – Quan sát địch ném bom. – Đo khối lượng đất đá cần san lấp. – Đánh dấu những quả bom chưa nổ và khi cần thì phá bom. => Hoàn cảnh sống và công việc vô cùng gian khổ, nguy hiểm, đòi hỏi sự dũng cảm. 2. Những nét chung và riêng về 3 cô gái Nho, Thao, Phương Định a, Những nét chung *Phẩm chất cao đẹp – Có tinh thần trách nhiệm đối với công việc. + Với nhiệm vụ phá bom – cái chết có thể đến bất cứ lúc nào nhưng để mạch giao thông luôn thông suốt, các cô luôn sẵn sàng ra trận địa. + Có nhiều lúc họ cũng nghĩ đến cái chết nhưng chỉ thoáng qua và mờ nhạt nhường chỗ cho ý nghĩ làm thế nào để những quả bom kia phải nổ → Họ đã đặt nhiệm vụ lên trên tính mạng. – Dũng cảm, gan dạ + Họ sẵn sàng nhận nhiệm vụ phá bom mà không cần sự trợ giúp của đơn vị. + Đối mặt với thần chết mà không hề run sợ. – Họ có tình đồng đội gắn bó keo sơn. + Hỗ trợ nhau trong công việc + Họ hiểu được tính tình, sở thích của nhau. + Quan tâm chăm sóc nhau rất chu đáo. Đặc biệt khi Nho bị thương, Phương Định và chị Thao đã rất lo lắng, chăm sóc Nho cẩn thận với một niềm xót thương như người thân trong gia đình * Tâm hồn – Dễ xúc cảm, nhiều mơ ước, hay mơ mộng Trận mưa đá đột ngột giữa Trường Sơn đã làm sống dậy kỉ niệm ngọt ngào của tuổi ấu thơ… – Vô cùng nữ tính, thích làm đẹp cho cuộc sống của mình thêu thùa, trang điểm dù là nơi chiến trường khói lửa. – Lạc quan yêu đời trong hang vẫn vang lên tiếng tiếng hát của ba cô gái. Họ mang vào Trường Sơn cả tuổi thanh xuân với biết bao nhiêu mơ ước, khát vọng… → Chiến tranh không thể cướp đi niềm tin yêu cuộc sống, niềm lạc quan của những cô gái trẻ. => Họ tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. b, Những nét riêng * Nho + Tính trẻ con, dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng “trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng”. + Nho lại rất hồn nhiên, mộc mạc và mơ mộng “đòi ăn kẹo”, khi bị thương nằm trong hang vẫn nhổm dậy xin mấy viên đá mưa. + Trong công việc chiến đấu dũng cảm, hành động thật nhanh gọn “Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi. Nho quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu” … Khi bị thương, Nho rất rắn rỏi, bản lĩnh. Cô chấp nhận vết thương như một điều tất yếu, không muốn để mọi người phải lo lắng cho mình. * Thao + Có vẻ từng trải hơn nhưng rất hay làm dáng. + Có những nét tính cách tưởng như mâu thuẫn nhau chiến đấu dũng cảm, bình tĩnh nhưng lại rất sợ khi nhìn thấy máu và vắt; rất thích chép bài hát nhưng lại chẳng bao giờ hát đúng nhạc và không thuộc trôi chảy bài nào. → Ở nhân vật này có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, mềm yếu của một cô gái và cái bản lĩnh, quyết đoán của người chiến sĩ nơi lửa đạn. * Phương Định + Tâm hồn trong sáng – Hay nhớ về những kỉ niệm → làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh – Vào chiến trường đã ba năm, quen với những thử thách và nguy hiểm, hàng ngày giáp mặt với cái chết, nhưng ở cô vẫn không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và những ước mơ về tương lai. – Quan tâm đến hình thức, tự đánh giá mình là một cô gái khá, hai bím tóc dày, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn…; nhưng không hay biểu lộ tình cảm giữa đám đông. – Luôn tìm thấy sự thú vị trong công việc đầy nguy hiểm “Việc nào cũng có cái thú của nó, có ở đâu như thế này không…” – Hồn nhiên, yêu đời thích hát, thuộc rất nhiều bài hát, thích bịa lời cho những điệu nhạc “Tôi thích dân ca quan họ, mềm mại, dịu dàng, thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô” → Một sở thích rất thanh lịch, phản ánh vốn văn hóa, hiểu biết của một cô gái có học vấn. – Nhạy cảm, mộng mơ một cơn mưa đá → sống dậy cả kí ức tuổi thơ với biết bao hình ảnh thân thương của gia đình và thành phố quê hương. – Thương yêu, quan tâm tới những người đồng đội của mình cảm phục các chiến sĩ trên tuyến đường Trường Sơn, lo lắng cho đồng đội khi họ đi phá bom, chăm sóc khi Nho bị thương, hiểu tâm trạng lo lắng của chị Thao + Phẩm chất anh hùng – Tinh thần trách nhiệm với công việc + Nhận nhiệm vụ phá bom đầy nguy hiểm như một nhiệm vụ quen thuộc hằng ngày. + Bị thương nhưng không vào viện vì sợ ảnh hưởng đến công việc – Dũng cảm, gan dạ + Kể về công việc nguy hiểm một cách hài hước + Sẵn sàng nhận nhiệm vụ phá bom bất cứ lúc nào – Lòng tự trọng cao cô không đi khom khi có thể cứ đường hoàng mà bước tới, bình tĩnh, tự tin thực hiện từng thao tác phá bom, chạy đua với thời gian để hoàn thành nhiệm vụ. → Thế giới nội tâm phong phú trong sáng nhưng không phức tạp. Sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện tâm hồn nhạy cảm thành bản lĩnh kiên cường của người chiến sĩ. => Phương Định là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ cứu nước. => Đó là những cô gái sống thật giản dị, hồn nhiên, yêu đời có tâm hồn trong sáng và là những chiến sĩ phá bom dũng cảm. Họ tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Xem thêm về phân tích 🌷 Viếng Lăng Bác [Viễn Phương] 🌷 phân tích đầy đủ nhất Giá Trị Tác Phẩm Những Ngôi Sao Xa Xôi Sau đây là các giá trị tác phẩm Những ngôi sao xa xôi. Giá trị nội dung Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã khắc họa rõ nét tâm hồn trong sáng, mộng mơ cùng tinh thần lạc quan dũng cảm, giàu nghị lực của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó cũng là hình ảnh đẹp của thanh niên, thế hệ trẻ Việt Nam những năm kháng chiến chống Mĩ. Giá trị nghệ thuật Lựa chọn ngôi kể phù hợp, cách kể chuyện tự nhiên. Nghệ thuật xây dựng nhân vật và miêu tả tâm lí đặc sắc. Ngôn ngữ giản dị, giọng điệu bình thản pha chút hóm hỉnh nhưng vẫn rất tự nhiên. Câu văn ngắn, nhịp điệu dồn dập, gợi không khí chiến trường. Soạn Bài Những Ngôi Sao Xa Xôi Chia sẻ thêm gợi ý soạn bài Những ngôi sao xa xôi. 👉Câu 1 trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2 Truyện được trần thuật ở ngôi thứ nhất từ Phương Định – nhân vật chính. Ngôi kể tạo điểm nhìn phù hợp dễ dàng tái hiện hiện thực khốc liệt của chiến tranh, tâm hồn con người. 👉Câu 2 trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2 – Nét chung của ba cô gái còn trẻ, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Họ cùng chung nhiệm vụ trinh sát mặt đường, tinh thần trách nhiệm cao, có tình đồng đội gắn bó. Họ chiến đấu dũng cảm, sống giản dị, lạc quan, hồn nhiên. – Nét riêng + Phương Định cô gái Hà Nội, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng, hay sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư về gia đình và thành phố. + Nho xinh xắn, hồn nhiên kiểu trẻ thơ, trong chiến đấu thì rất nhanh gọn, dù bị thương nhưng không rên la, không muốn đồng đội lo lắng. + Chị Thao tổ trưởng, từng trải, mơ ước có phần thiết thực hơn; cương quyết, táo bạo, bình tĩnh trong công việc, chị hát tệ nhưng thích chép lời bài hát. 👉Câu 3 trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2 Tâm lí nhân vật Phương Định – Nhân vật tự quan sát và đánh giá mình ở đầu truyện nhạy cảm, thường quan tâm đến hình thức tự đánh giá mình là một cô gái khá, biết mình nhiều người để ý, thấy tự hào nhưng không vồn vã mà tỏ ra kín đáo, kiêu kì. – Trong một lần phá bom ở cuối truyện dũng cảm, có trách nhiệm, tình đồng đội chăm sóc cho Nho, cô coi cái chết là mờ nhạt trước điều quan tâm lớn là bom nổ. – Cảm xúc trước trận mưa đá cuối truyện hồn nhiên, vui thích cuống cuồng như trẻ con, nhớ về những kỷ niệm về thành phố, về mẹ, những ngôi sao. 👉Câu 4 trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2 Ngôn ngữ giản dị, vừa mang tính khẩu ngữ vừa đậm chất trữ tình, trẻ trung và có phần nữ tính, ngôi kể trần thuật phù hợp với nhân vật kể chuyện. Câu văn ngắn, nhịp điệu dồn dập, gợi lên không khí chiến trường. 👉Câu 5 trang 121 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2 Tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến Mĩ là những người hồn nhiên, dũng cảm, ham học hỏi, sẵn sàng làm bất cứ công việc gì vì tương lai đất nước. Họ không ngại hiểm nguy, gian khổ, luôn hướng tới mục tiêu tự do, độc lập dân tộc. Đừng vội bỏ lỡ phân tích ✨ Mùa Xuân Nho Nhỏ [Thanh Hải] ✨ Giá Trị Nội Dung Và Nghệ Thuật Giáo Án Những Ngôi Sao Xa Xôi Ngay sau đây là nội dung giáo án Những ngôi sao xa xôi. I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức – Giúp HS nắm được nét lớn về tác giả, tác phẩm, tóm tắt được cốt truyện, bước đầu cảm nhận về c/sống của các nữ t/niên xung phong. 2. Kĩ năng – Rèn kĩ năng đọc, t/tắt t/phẩm tự sự, nêu tình huống truyện. 3. Thái độ – Giáo dục tình yêu quê hương đất nước và niềm tự hào về truyền thống của dân tộc. II. Chuẩn bị tài liệu 1. Giáo viên SGK, Sgv đọc các tài liệu tham khảo liên quan,chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài. 2. Học sinh Chuẩn bị bài, đọc và trả lời cỏc cõu hỏi đọc hiểu SGK. III. Tiến trình tổ chức dạy học 1. Ổn định tổ chức Sĩ số 2. Kiểm tra đầu giờ H Nêu tên các bài thơ đã học trong chương trình kì II ? Nêu mạch cảm xúc của một các bài thơ đã học ? 3. Bài mới GV giới thiệu bài. – Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, bên cạnh h/ảnh các anh bộ đội thì chúng ta cũng không thể không kể đến lực lượng t/niên xung phong, mà hầu hết ở đó là nữ. Các chị đã cống hiến tuổi t/xuân cho đất nước, đêm ngày giáp mặt với cái chết. Để hiểu rõ hơn c/sống và công việc thầm lặng ấy của họ chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay. Hoạt động của GV và HSKiến thức cần đạtHĐ1. HDHS đọc và tìm hiểu chú thích– GV hướng dẫn đọc – Gv đọc mẫu.– GV hướng dẫn hs tóm tắt văn Đọc và tìm hiểu chú thích1. Đọc và tóm tắt*Tóm tắt– Truyện kể về 3 nữ t/niên xung phong- 1tổ trinh sát- trên tuyến đường Trường Sơn Định, Nho, chị Thao.– Nhiệm vụ của họ là q/sát máy bay địch ném bom, đo k/lượng đất đá phải xan lấp, đánh dấu vị trí các trái bom chưa nổ. Công việc nguy hiểm, nhưng họ vẫn có niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, họ rất gắn bó yêu thương nhau trong tình đồng đội, mặc dù mỗi người có 1 cá tính.– là n/vật chính, 1 cô gái giàu cảm xúc, hay mơ mộng, hồn nhiên, luôn nhớ về những kỉ niệm thời thiếu nữ với gia đình và TP yêu thương.– 1 lần, máy bay Mĩ ném bom trúng vào cao điểm, có 4 quả bom nổ chậm, 3 người phân công nhau đi phá bom nổ chậm. Nho bị thương, 2 người đến cứu và đưa Nho về chăm sóc, Nho dần bình phục.– Một cơn mưa đá đến đột ngột. thích thú. Chị Thao lúi húi xúc đá, Định mang mấy viên đá vào cho Nêu những hiểu biết của em về tác giả?2. Chú thícha. Tác giả– Lê Minh Khuê – sinh 1949.– Quê Tĩnh Gia – Thanh Trong kháng chiến chống Mĩ, ra nhập t/niên x/phong và bắt đầu viết văn từ 1970.– Là cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Trong c/tranh viết về c/sống chiến đấu của t/trẻ TSơn. Sau 1975 viết về đ/sống, XH và con người trên t/thần đổi Tác phẩm ra đời trong hoàn cảnh nào ?b. Tác phẩm– Truyện “Những ngôi sao xa xôi” viết 1971 , là 1 trong những truyện ngắn đầu tay của Lê Minh ra đời trong lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác Từ khóHĐ2. HDHS đọc hiểu văn bảnH Xác định thể loại?H Chia bố cục của bài thơ ?II. Đọc hiểu văn bản1. Thể loại Truyện Bố cụcTruyện chia làm 3 phần . + Phần 1 Hoàn cảnh sống chiến Từ đầu đến “điện thoại trong hang” + Phần 2 tiếp theo đến “tự bịa ra nữa”⇒ Một lần phá bom – Nho bị thương cả tổ chăm sóc Nho. + Phần 3⇒ Phần còn lại Cảm xúc của Phương Định sau cơn mưa Nêu tình huống truyện?– Tình huống Tổ trinh sát mặt đường trong một lần phá H/c sống của các cô gái như thế nào?H Nhiệm vụ của các cô là làm gì ?3. Phân tícha. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của các cô gái TNXP– Ở trong hang sâu dưới chân 1 cao điểm.– N/vụ khi có bom nổ thì chạy lên đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ, nếu cần thì phải phá Tính chất công việc như thế nào?– C/việc hàng ngày chạy lên cao điểm giữa b/ngày, phơi mình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy bay địch.– Mỗi lần phá bom là mỗi lần đối mặt với thần chết thần kinh căng như chão, tim đập không nhịp điệu… xong việc, quay lại nhìn đoạn đường 1 lần nữa rồi chạy về Tính chất công việc đòi hỏi các cô phải có phẩm chất gì?→ Công việc phải mạo hiểm với cái chết, luôn căng thẳng thần kinh, đ̣òi hỏi sự dũng cảm và sự b/tĩnh. 4. Củng cố, luyện tập – Hãy tóm tắt lại phần trích ? – Em có nhận xét gì về c/sống và công việc của 3 nữ t/niên xung phong ? 5. Hướng dẫn HS về nhà – Tìm đọc các bài thơ “Khoảng trời hố bom”- Lâm Thị Mỹ Dạ và “ Gửi em… xung phong”- – Soạn tiếp bài trả lời câu hỏi còn lại-> giờ sau học tiếp. Sơ Đồ Tư Duy Những Ngôi Sao Xa Xôi Xin tổng hợp cho bạn đọc các sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi. Sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi chi tiết Sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi ấn tượng Sơ đồ tư duy cảm nhận Những ngôi sao xa xôi Sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi dễ hiểu Sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi đặc sắc Sơ đồ tư duy Những ngôi sao xa xôi đầy đủ Xem thêm bài viết đầy đủ 💚 Bài Thơ Con Cò Của Chế Lan Viên 💚 Những Mẫu Phân Tích Hay Nhất 5 Mẫu Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Hay Nhất Cuối cùng là 5 mẫu phân tích Những ngôi sao xa xôi hay nhất. Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Tiêu Biểu – Mẫu 1 Là cây bút chuyên về truyện ngắn, trong chiến tranh, Lê Minh Khuê viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn. “Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm đầu tay của bà, được viết năm 1971 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc đang diễn ra rất ác liệt. Truyện giúp ta hiểu hơn về cuộc sống của những cô gái thanh niên xung phong trên một cao điểm ở tuyến đường Trường Sơn. Truyện xoay quanh ba nhân vật nữ thanh niên xung phong trong tổ trinh sát mặt đường. Họ là ba người nhưng công việc gắn bó họ thành một khối thống nhất. Họ cùng sống và chiến đấu trong hoàn cảnh vô cùng gian khổ, ác liệt ở trên một cao điểm trọng yếu của tuyến đường Trường Sơn, làm công việc đặc biệt nguy hiểm “khi có bom nổ thì đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom”. Nghĩa là họ ở nơi tập trung nhiều bom đạn, làm công việc luôn đối mặt với cái chết. Họ cảm nhận rõ ràng “Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ .” Công việc thường ngày mạo hiểm ấy đòi hỏi họ phải là những người dũng cảm, gan góc có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, không sợ gian khổ hy sinh. Mặc dù phải sống cách biệt, ở xa đồng đội, làm công việc nguy hiểm song cả ba cô gái ấy sống gắn bó cùng nhau và không hề mất đi những nét tính cách đáng yêu của những cô gái trẻ. Họ luôn yêu thương, lo lắng, chăm sóc cho nhau, tâm hồn họ trong sáng, giàu mơ ước, dễ vui, dễ buồn và đặc biệt, họ rất thích làm đẹp cho cuộc sống của mình. Chị Thao nhiều tuổi nhất, chăm chép bài hát, sợ máu và vắt. Nho thích thêu thùa , thích ăn kẹo , cô rất đáng yêu “trắng và tròn như một que kem mát lạnh”, có vẻ dịu dàng và gan góc . Người thứ 3 nổi bật nhất, tiêu biểu cho tổ trinh sát mặt đường là Phương Định. Là một cô gái Hà Nội xinh xắn “hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”và đôi mắt đẹp“có cái nhìn sao mà xa xăm”. Vừa qua thời học sinh, cuộc sống chiến trường tôi luyện Định thành một chiến sỹ kiên cường, dũng cảm. Ngày nào Định cũng phá bom nhiều lần ,cô có nghĩ tới cái chết nhưng điều quan trọng hơn là “liệu mìn có nổ, bom có nổ không? không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai ?”. Tâm trạng Phương Định khi phá bom được miêu tả cụ thể ,tinh tế đến từng cảm giác. Từ sự cảm nhận không khí đầy căng thẳng đến cảm giác “các anh cao xạ đang dõi theo từng cử chỉ, động tác của mình” và lòng dũng cảm như được tăng lên bởi sự tự trọng “Tôi đến gần quả bom …tôi sẽ không đi khom, các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới ”. Cảm giác căng thẳng của Định khi ở bên quả bom, kề sát cái chết im lìm và bất ngờ được miêu tả tỉ mỉ đến từng chi tiết “thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. ”Đó là công việc hàng ngày đã quen của Định. Công việc hiểm nguy ấy khiến ba cô gái thanh niên xung phong trở nên thật phi thường, thật đáng khâm phục. Tuy vậy sự ác liệt của chiến trường không làm vơi đi đời sống tâm hồn trong sáng, giàu cảm xúc của Định. Cô hay mơ mộng, thích hát, thậm chí “bịa lời ra mà hát ”thích dân ca quan họ, thích hành khúc, thích Kachiusa, thích dân ca Ý. Định còn hay ngồi bó gối mơ màng, sống với những hồi tưởng về gia đình,quê hương. Cô ý thức về mình, tự hào vì được nhiều người để ý nhưng lại tỏ ra hờ hững như là kiêu kỳ. Tuy vậy trong suy nghĩ và tình cảm của cô thì “những người đẹp nhất ,thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục,có sao trên mũ”. Định thực sự là cô thiếu nữ mộng mơ, hồn nhiên, trong sáng và dũng cảm. Ngôi kể thứ nhất, cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động, trẻ trung cùng nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật đặc sắc của tác giả đã góp phần không nhỏ trong việc khắc hoạ thành công thế giới tinh thần phong phú và trong sáng của những cô gái trẻ. Những trang cuối cùng của truyện khép lại nhưng dư âm của câu chuyện vẫn còn đọng mãi trong em. Vẻ đẹp tâm hồn của họ, những chiến công lặng thầm của họ mãi toả sáng, lung linh, lấp lánh và bí ẩn như những ngôi sao xa xôi. Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Nổi Bật – Mẫu 2 Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đã có rất nhiều những tác phẩm văn học hay nói về những người lính cứu nước. Ở họ lúc nào cũng sôi sục những ý chí chiến đấu chống quân thù. Họ là những con người luôn nghiêm túc, nhanh nhẹn trong công việc nhưng cũng là những con người hoạt bát và lạc quan giống như chính lứa tuổi của mình. Và câu chuyện mà em thích nhất chính là hình ảnh của những người lính thanh niên xung phong, làm công việc lấp hố bom trong câu chuyện Những ngôi sao xa xôi. Đó là cuộc sống của ba người con gái Định, Nho và Thao trên tuyến đường Trường Sơn đầy mưa bom, bão đạn. Ba cô gái trong truyện là ba người có công việc đó là làm ở tổ trinh sát mặt đường. Họ là ba cô gái luôn gắn bó cùng với nhau trong tất cả những công việc và cuộc sống. Chính những khó khăn, gian khổ và vất vả ấy đã giúp cho các cô càng trở nên gắn bó và hiểu nhau hơn. Công việc của các cô cũng đặc biệt nguy hiểm đó là công việc lấp đất vào hố bom khi bom đã nổ và nếu có bom chưa nổ thì phải phá đi để lấy đường cho xe tải chạy. Chính vì những điều đó mà cuộc sống của họ gần như hằng ngày phải đối mặt với những hiểm nguy và căng thẳng. Càng như vậy, mới cần đòi hỏi những con người phải có sự điềm tĩnh, có tinh thần trách nhiệm và không sợ gian khổ, vất vả. Trong hoàn cảnh như vậy, thế nhưng điều gây cho chúng ta sự xúc động và bất ngờ chính là việc mà những người con gái ở nơi đây không hề bị ảnh hưởng mà luôn giữ cho mình sự hồn nhiên và ngây thơ của những người con gái đang tuổi thanh xuân tươi đẹp. Đó là Thao, người chị cả trong cả ba người. Thao thích chép lời của các bài hát, thích hát nghêu ngao dù có khi sai cả lời, sợ máu và vắt. Đó là Nho, một cô gái nhỏ nhắn, thích thêu thùa, thích ăn kẹo và vô cùng đáng yêu ” trắng và tròn như một que kem mát lạnh”, có vẻ dịu dàng nhưng cũng rất gan góc. Đó là Phương Định- cô gái Hà Nội xinh xắn ” hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”. Cùng đôi mắt ” có cái nhìn sao mà xa xăm”. Ngày nào Định cũng phá bom nhiều lần, là người con gái dũng cảm và quyết đoán, cô luôn nghĩ tới công việc của mình mỗi khi làm việc. Có những khi nghĩ tới cái chết, nhưng cô lại lo lắng điều quan trọng hơn đó là việc liệu bom có nổ hay không. Tâm trạng của cô khi phá bom được tác giả miêu tả một cách chi tiết. Xung quanh đang là bầu không khí căng thẳng. Mỗi khi lo lắng, anh lại nghĩ tới những người anh cao xạ đang theo dõi từng cử chỉ, động tác của mình rồi cô lại tự điều chỉnh những bước đi và phong thái của mình sao cho phù hợp. Cho tới khi, cô tới gần được quả bom thì tác giả đã miêu tả một cách vô cùng chi tiết. ” hỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom .Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi …Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành .” Đó là công việc hằng ngày của Định, có những lúc nguy hiểm cận kề, thậm chí có lúc bị thương rất nặng nhưng các cô vẫn tiếp tục làm công việc của mình. Và cũng chính bởi vậy nên chúng ta cảm nhận được sự phi thường và đáng khâm phục của ba cô gái. Thế nhưng, sự ác liệt của chiến trường không hề ảnh hưởng tới sự hồn nhiên và vui tươi của ba cô gái. Nhất là Định, cô vẫn luôn mang một tâm hồn giàu cảm xúc. Cô là người con gái hay mơ mộng, thích được hát, thậm chí bịa lời để hát. Cô còn hay ngồi bó gối mơ màng, luôn nghĩ tới quê hương của mình. Có rất nhiều người để ý nhưng cô chỉ cười mà không trả lời của họ. Tuy không nói ra nhưng trong lòng của cô thì người đẹp nhất chính là những người “đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có sao trên mũ”. Những ngôi sao xa xôi là câu chuyện có cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất với ngôn ngữ sinh động và trẻ trung, cùng nghệ thuật miêu tả tâm lí một cách chính xác, tác phẩm đã làm nên những giá trị của nó một cách rõ ràng nhất. Và câu chuyện của những cô gái trinh sát vẫn còn đọng mãi trong lòng của mỗi người chúng ta. Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Ấn Tượng – Mẫu 3 Cùng mắc võng trên đường Trường SơnHai đứa ở hai đầu xa thẳmĐường ra trận mùa này đẹp lắmTrường Sơn đông nhớ Trường Sơn TâyPhạm Tiến Duật Đâu chỉ có thế, trên nẻo đường Trường Sơn ta còn gặp những gì? Những chàng trai lái xe không kính hay còn kính và những chàng ngự lâm pháo thủ trò chuyện chớp nhoáng với các cô gái thanh niên xung phong, những cô trinh sát mặt đường, chuyên phá bom nổ chậm, mở đường cho xe qua thật thú vị và cảm động. Truyện ngắn những ngôi sao xa xôi kể lại cuộc sống và khắc họa chân dung tâm hồn tính cách của ba cô gái trẻ, ba vì sao xa xôi trên cao điểm Trường Sơn. Ba cô gái thanh niên xung phong Thao, Định, Nho biên chế thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ chống Mỹ. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp đánh dấu các vị trí các quả bom chưa nổ và phá chúng. Công việc của họ hết sức nguy hiểm vì phải thường xuyên chạy trên cao điểm giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Cuộc sống và chiến đấu của họ nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt và muôn vàn nguy hiểm nhưng ba cô gái vẫn bình thản tươi vui hồn nhiên và không kém phần lãng mạn, đặc biệt là rất gắn bó yêu thương nhau trong tình đồng chí, đồng đội dù mỗi người một cá tính. Tuyến đường Trường Sơn vào những năm 1969, 1970 vô cùng khắc nghiệt. Mỹ dội những trận mưa bom bão đạn trên con đường huyết mạch này, con người tiếp viện cho chiến trường miền Nam. Lực lượng thanh niên xung phong có nhiệm vụ gỡ bom lấp hố bom, mở đường cho bộ đội ta tiến quân. Ba cô gái trong truyện sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm tập trung bom đạn của giặc Mỹ. Nơi họ ở là một cái hang đá mát lạnh ngay dưới chân cao điểm tách xa đơn vị. Ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm bắn phá của máy bay. Sau mỗi trận dội bom họ phải lao ngay ra trọng điểm để làm nhiệm vụ. Trước cái chết ai cũng run sợ và né tránh. Thế mà họ phải mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự bình tĩnh và sáng suốt dũng cảm. Đây là công việc hàng ngày, có khi một ngày hai ba lần phá bom như thế thật nguy hiểm. Nguy hiểm không lường nhưng các cô tự hào với cái tên mà đơn vị đặt cho là tổ trinh sát mặt đường. Gắn với cái tên gợi sự khao khát làm nên sự tích anh hùng ấy là công việc chẳng nhẹ nhàng đơn giản nào Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóa lên trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó chúng tôi gọi nhau là những con quỷ mắt đen. Cả cô đều là con gái Hà Nội. Tuy cá tinh và hoàn cảnh riêng của mỗi người khác nhau nhưng họ đều có phẩm chất vô cùng tốt đẹp của thanh niên xung phong tiền tuyến. Đó là tinh thần dũng cảm tuyệt vời, không sợ gian khổ hy sinh quyết tâm khắc phục tốt khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ và tình cảm đồng đội gắn bó, yêu thương. Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ là dễ xúc động, nhiều khát vọng hay mơ mộng dễ vui và dễ buồn. Trong bom đạn cận kề cái chết mà họ vẫn thích làm đẹp cho cuộc sống mình. Nho thích thuê thùa chị Thao chăm chép bài thơ, Định thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối thả mình theo dòng hồi tưởng và cất tiếng hát. Riêng Phương Định, Lê Minh Khuê dành nhiều lời viết về cô, một cô gái xuất thân từ Hà Nội xinh đẹp, hồn nhiên, vô tư, tinh nghịch vừa dịu dàng lãng mạn. Kỷ niệm gia đình luôn trở về với cô trong những lúc chiến trường khốc liệt làm dịu mát tâm hồn cô. Cô còn rất nhạy cảm quan tâm đến bản thân và muốn được người khác để ý. Cũng như bao cô gái khác thì cô rất vui và tự hào về điều này. Là một nữ sĩ từng trưởng thành từ lực lượng thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê am hiểu khá tinh tế tâm lý của những cô gái trong nhóm trinh sát mặt đường mà tiêu biểu là nhân vật Phương Định. Tâm trạng của Định lúc phá bom được đặc tả rất chân thực “Tôi dùng xẻng… một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình”. Mặc dù thành thạo trong công việc, có ngày phá đến 5 quả bom nhưng mỗi lần phá bom nổ chậm là một thử thách, căng thẳng nhất là lúc chờ đợi tiếng nổ chậm của quả bom đồng nghĩa với việc đã hoàn thành. Công việc nguy hiểm là thế nhưng riêng lúc nào rảnh rỗi các cô vẫn hồn nhiên cất cao tiếng hát. Hát chưa hay bài chưa thuộc lời nhưng vẫn hát. Thậm chí Thao còn không bao giờ hát đến một bài, giọng chua chát nhưng vẫn mê say chép lời. Nhân vật Nho có vẻ lặng lẽ nhất trong 3 người nhưng thực ra cô là người rất can đảm kiên cường. Trông xinh đẹp “như một que kem trắng” mà lại không ủy mị ướt át chút nào. Hằng ngày cô cùng đồng đội phá bom nổ chậm, có lần bị bom lùi và mảnh bom găm vào cánh tay, máu túa ra rất nhiều, da xanh xao quần áo đầy bụi, được đồng đội cứu kịp thời, Nho cắn răng chịu đau nhưng không khóc và cả ba người đều không ai khóc bởi họ cho rằng “Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ”. Lê Minh Khuê thành công khi xây dựng truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi. Động viên tiếp sức cho tuổi trẻ Việt Nam luôn ý thức vươn lên trong cuộc sống. Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Đặc Sắc – Mẫu 4 Có lẽ không nơi đâu như mảnh đất Việt Nam này, mỗi con đường, góc phố, cánh rừng đều in đậm vẻ đẹp của những con người hiền hòa mà anh dũng. Nhất là trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, có biết bao con người trẻ tuổi khoác ba lô ra chiến trường để chiến đấu và làm việc, vì một lý tưởng cao cả là giành lại độc lập tự do cho quê hương mình. Rất nhiều tác phẩm văn học đã sinh ra từ không khí hào hùng của thời đại đó. Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi được Lê Minh Khuê viết vào năm 1971, khi cuộc chiến đấu của quân dân ta đang ở giai đoạn cam go, ác liệt nhất. Tác phẩm ra đời từ một ngòi bút trực tiếp tham gia công tác và chiến đấu tại tuyến đường Trường Sơn, nên đã chuyển tải được sự ác liệt của bom đạn và làm nổi bật lên vẻ đẹp tâm hồn của những con người Việt Nam trẻ tuổi, mà đại diện tiêu biểu chính là Nho, Thao và Phương Định. Hãy xem hoàn cảnh sống và chiến đấu của các nhân vật chính trong tác phẩm. Họ là ba cô gái sống trong một cái hang dưới chân cao điểm. Nơi này đạn bom luôn làm rung chuyển mặt đất. Công việc của họ là trinh sát mặt đường, đo khối lượng đất đá cần để lấp hố bom, phát hiện, đếm những quả bom nổ chậm, và tìm cách phá bom để bảo vệ con đường. Nơi ở là nơi nguy hiểm, công việc thì luôn phải đối đầu với cái chết. Bên cạnh đó, họ phải chịu đựng nhiều khó khăn, thiếu thốn. Nhưng ở họ, ta lại cảm nhận được một tinh thần đoàn kết sâu sắc. Họ như kết thành một khối, có sức mạnh để vượt qua tất cả. Lê Minh Khuê miêu tả từng nhân vật với những nét tính cách khác nhau. Đầu tiên là chị Thao, tiểu đội trưởng. Thao xứng đáng là người chỉ huy của cả đội, bởi chị lúc nào cũng rất bình tĩnh. Tình thế càng nguy hiểm thì sự bình tĩnh đó càng lộ ra rõ rệt, “những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực”. Sự bình tĩnh đó giúp cho việc thực hiện nhiệm vụ lúc nào cũng chính xác và hiệu quả. Ấy vậy mà cô gái này lại “thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét, áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm.”, đó là vẻ đẹp mang màu sắc nữ tính của chị Thao. Thao điệu đà, thích chép những bài hát vào một cuốn sổ, nhưng trong công tác thì vô cùng táo bạo và cương quyết. Mệnh lệnh của chị Thao luôn được Nho và Phương Đinh tuân thủ chặt chẽ. Tính kỷ luật của tiểu đội được đặt lên hàng đầu. Còn khi miêu tả Nho, nhà văn để cho nhân vật xuất hiện trong cái nhìn rất thương mến của Phương Định. Đó là lúc Nho đi từ dưới suối lên, cái cổ tròn, trông nhẹ “mát mẻ như một que kem”. Nho có những mơ ước bình dị “Xong chiến tranh, sẽ xin vào một nhà máy thuỷ điện lớn. Nó làm thợ hàn, sẽ trở thành cầu thủ bóng chuyền của nhà máy. Nó sẽ đập thật giỏi. Và viết đâu lại sẽ được người ta tuyển vào đội bóng chuyền miền bắc”. Vẻ đẹp của Nho giản dị như thế đấy, nhưng cô gái thanh niên xung phong này có thể đảm đương những nhiệm vụ khó khăn nhất. Khi phá bom “Nho hai quả dưới lòng đường”. Khi bị thương, Nho vẫn điềm tĩnh, đòi uống nước, và tinh nghịch trước cơn mưa đá bất chợt ào đến. Nho thật đáng yêu và đáng khâm phục. Nhưng có thể nói nhân vật trung tâm mà Lê Minh Khuê miêu tả thật sâu sắc phải kế đến Phương Định, người ở ngôi thứ nhất kể lại câu chuyện này. Về nguồn gốc xuất thân, Phương Định vốn là một cô gái Hà Nội vừa rời ghế nhà trường đã xung phong ra trận, đó là vẻ đẹp lý tưởng ở những con người trẻ tuổi thuộc thế hệ đánh Mỹ. Ngoại hình của Phương Định khá xinh đẹp, “nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như cái đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”…. Vẻ đẹp tươi tắn đó của Phương Định hoàn toàn tương phản với khung cảnh chiến tranh, nó khiến cho người đọc thêm căm ghét cuộc chiến tranh xâm lược tàn ác mà kẻ thù đã gây ra. Nhà văn miêu tả tính cách của Phương Định vẫn còn nhiều nét lãng mạn, tinh nghịch. Cô thích ca hát “Tôi thích nhiều bài hát, dân ca quan họ dịu dàng, dân ca Ý trữ tình giàu có”. Cô cũng thích ngắm mình trong gương. Nhiều anh bộ đội thầm thương trộm nhớ, nhưng Phương Định cũng không kiêu căng, vì đối với cô, các anh bộ đội chính là những con người đẹp nhất. Những cử chỉ, hành động và suy nghĩ của Phương Định cho ta thấy cô gái này là một con người giản dị, yêu đời, rất đỗi ngây thơ, trong sáng và có nội tâm phong phú. Trong truyện ngắn, nhà văn Lê Minh Khuê đã khám phá ra đằng sau vẻ đẹp dịu dàng của Phương Định là một tâm hồn đầy sức mạnh và lòng dũng cảm của một người chiến sĩ. Điều này thể hiện trong những lần Phương Định phá bom. Quả bom của kẻ thù là phương tiện tàn ác gieo rắc cái chết, để có những con đường an toàn cho đoàn xe ra trận, Phương Định và đồng đội của cô đối mặt với những quả bom đáng sợ đó. Nhà văn Lê Minh Khuê không né tránh miêu tả thực tại phũ phàng trần trụi của chiến tranh. Đó là lúc Phương Định để lộ mình trên cao điểm, và cảm nhận sự hiểm nguy sát ngay bên cạnh. Nhưng cũng chính giây phút đó, cô gái thanh niên xung phong không thấy mình đơn độc, cô cảm thấy ánh mắt của các anh bộ đội đang dõi theo mình, động viên và bảo vệ. Vì thế, Phương Định không đi khom, cô giữ tư thế hiên ngang khi đến gần quả bom. “Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi lom khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới”. Tâm trạng của Phương Định lúc đó thật bình tĩnh, dù rất căng thẳng. Những cử chỉ của cô khi phá bom rất chuẩn xác cẩn thận bỏ gói thuốc nổ cạnh quả bom, khỏa đất, chạy lại chỗ núp, nép người vào bức tường, nhìn đồng hồ… Những lúc như thế, Phương Định cũng có nghĩ đến cái chết, nhưng tinh thần trách nhiệm và khát khao hoàn thành nhiệm vụ mạnh mẽ hơn. Phương Định hiểu rõ ý nghĩa việc mình làm, thế nên đối mặt với cái chết, cô vẫn chủ động, bình tĩnh, dũng cảm và sẵn sàng hi sinh cho con đường ra trận được thông suốt. Đó chính là vẻ đẹp tâm hồn cao cả của cô và đồng đội! Là một cô gái thanh niên xung phong anh dũng, nhưng trái tim Phương Định lại dịu dàng và chan chứa yêu thương, nhất là đối với những người đồng đội cô xem như ruột thịt. Khi thấy Nho bị bom vùi, Phương Định cuống cuồng bới đất cứu bạn, và chăm sóc Nho với tất cả tấm lòng người chị em gái. Đối với chị Thao, Phương Định cũng hiểu rõ tính cách, sở thích và những tâm tình của bạn, sẵn sàng giúp đỡ và sẻ chia tâm sự. Nghe giọng hát rất chua của chị Thao, Phương Định cảm thấy sự thân thiết và niềm động viên khi tình thế nước sôi lửa như Thao và Nho, Phương Định có một tâm hồn trong sáng, nhạy cảm. Trong những ngày xa Hà Nội, cô nhớ da diết những hình ảnh thân thương của quê hương, nhớ xe bán kem, nhớ cả những ngôi sao xa xôi trên bầu trời Hà Nội. Đó là những kỷ niệm đẹp đẽ mà Phương Định đã gói ghém làm hành trang khi tham gia vào cuộc trường chinh vĩ đại của dân tộc đánh Mỹ. Có thể nói, ở ba cô gái này, ta cảm nhận những nét tính cách đối lập họ vừa là người chiến sĩ dũng cảm, gan dạ, sẵn sàng hi sinh cho Tổ quốc, vừa là ba cô gái hồn nhiên, đầy nữ tính và có lòng yêu quê hương đất nước lắng sâu da diết. Đó không phải chỉ là vẻ đẹp tâm hồn của riêng họ, mà là nét đẹp tâm hồn chung của những con người Việt Nam trẻ tuổi thời đại chống Mỹ cứu nước. Lê Minh Khuê đã chọn cho mình một cách viết thật bình dị, với ngôn từ mang đậm hơi thở của chiến tranh. Ngôi kể của truyện là Phương Định – “tôi”, thế nên lời kể thật tự nhiên và trẻ trung. Có lẽ bản thân nhà văn từng là một cô gái thanh niên xung phong, nên bà miêu tả tâm lý nhân vật rất thật, rất tinh tế. Từ đó, bà đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng hồn nhiên và lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn đầy khói lửa. Phân Tích Những Ngôi Sao Xa Xôi Chọn Lọc – Mẫu 5 Lê Minh Khuê cây bút trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ. Các tác phẩm của bà xoay quanh cuộc sống, chiến đấu của những cô thanh niên xung phong. Những ngôi sao xa xôi là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của bà, kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô gái trên tuyến đường Trường Sơn. Truyện được sáng tác năm 1971 khi chiến tranh chống Mỹ đang diễn ra vô cùng khốc liệt. Truyện được viết về công cuộc chiến đấu của thanh niên xung phong, bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mỹ. Nhan đề của tác phẩm giàu ý nghĩa, và giá trị biểu đạt. Trước hết nó là một hình ảnh tả thực những vì tinh tú trong vũ trụ bao la, tỏa ánh sáng dịu nhè, lung linh và lấp lánh. Hình ảnh ngôi sao được nhắc đến nhiều lần trong tác phẩm Ngôi sao vàng trên mũ của chiến sĩ, ngôi sao ở thành phố, ngôi sao trong truyện cổ tích,… Không chỉ vậy, nhan đề còn có ý nghĩa biểu tượng, khiến ta nhớ về vẻ đẹp của những cô thanh niên xung phong với tâm hồn mơ mộng, trong sáng, bay bổng và phẩm chất cách mạng sáng ngời. Còn cái “xa xôi” có chăng chính là cao điểm – nơi các cô đang chiến đấu. Trong cuộc kháng chống Mĩ, những cô gái nhỏ bé, lặng lẽ, khiêm nhường ấy chính là những ngôi sao sáng của núi rừng Trường Sơn. Nho, Thao, Phương Định còn là những cô gái rất trẻ, họ sống chiến đấu trên “một cái hang lớn dưới chân cao điểm” giữa vùng trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn – nơi tập trung nhiều nhất bom đạn của kẻ thù. Nơi họ sống chỉ có tàn tích của chiến tranh đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn, hai bên đường không có lá xanh, chỉ có những thân cây bị tước khô cháy, những cây lớn nằm lăn lóc, những tảng đá to, những thùng xăng hoặc những thành ô tô méo mó, han rỉ nằm trong đất. Tưởng chừng như mọi thứ bị hủy diệt, không có dấu hiệu của sự sống. Hoàn cảnh sống ấy đã cho ta thấy cái khốc liệt của chiến tranh, sự khó khăn gian khổ mà con người phải trải qua. Công việc của họ đặc biệt nguy hiểm, họ phải quan sát địch ném bom, sau mỗi lần đó họ lại lao ra trọng điểm đo khối lượng đất đá bị đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và phá bom. Phải thường xuyên đối mặt với cái chết. Họ bị bom vùi là chuyện bình thường “Có khi bò lên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng trắng lóa trên gương mặt lem luốc” . Công việc thường ngày ấy khiến thần kinh họ luôn căng thẳng, đòi hỏi phải có sự bình tĩnh, dũng cảm. Là những cá nhân, với đời sống tâm hồn và tình cảm khác nhau, nhưng ở ba cô gái này đều mang những điểm chung. Trước hết, họ có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ Có lệnh là họ lên đường, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ phá bom mở đường cho những đoàn xe nối đuôi nhau ra tiền tuyến và về đích an toàn. Trong khi phá bom họ chỉ quan tâm đến một điều duy nhất Liệu bom có nổ không, nếu không thì làm cách nào để bom nổ. Như vậy, với họ nhiệm vụ còn quan trọng hơn tính mạng bản thân. Không chỉ vậy, họ còn gan dạ, dũng cảm, không sợ hy sinh. Cuộc sống trong bom đạn chiến tranh cái chết có thể ập đến bất cứ lúc nào, song họ chưa bao giờ thấy ám ảnh, chưa bao giờ phải trằn trọc đêm đêm, cái chết đối với họ là một khái niệm rất mờ nhạt, không cụ thể. Lòng dũng cảm còn thể hiện qua sự kiên cường trong chiến đấu Chị Thao rất gan dạ, cái cũng phải phát bực về cái tính bình tĩnh đến lạ của chị. Nho khi máu thấm ra đỏ đất, vẫn bình tĩnh không một tiếng kêu, không cho ai được khóc, không cho ai gọi về đơn vị. Phương Định bình tĩnh gan dạ giữa khoang đất của địch, nhất định không chịu đi khom. Sống với nhau, cùng nhau làm việc, giữa họ còn hình thành tình đồng đội keo sơn, gắn bó. Tình cảm ấy nằm trong sự chân thành, dứt khoát khi ai cũng muốn giành phần nguy hiểm, gian khổ về mình. Phương Định lo lắng, bồn chồn khi chờ Thao và Nho đi trinh sát trên cao điểm với nỗi lo lắng hai bạn không về. Tình cảm ấy nằm trong sự lo lắng, cử chỉ chăm sóc khi Nho bị thương, Phương Định tận tình cứu chữa, chị Thao luống cuống không cầm được nước mắt. Dù can trường, dũng cảm nhưng ở họ cũng có những nét rất hồn nhiên, rất con gái. Họ là ba cô gái trẻ có nội tâm phong phú. Ở họ có những nét chung của cô gái hay mơ mộng, dễ xúc động, dễ vui, dễ buồn. Họ cũng rất nữ tính, thích làm đẹp dù ở chiến trường khói lửa. Nho thích thêu thùa, Thao chăm chép bài hát, Phương Định thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mơ màng và thích hát. Cuộc sống ở chiến trường rất khó khăn nhưng họ vẫn luôn bình tĩnh, lạc quan, yêu đời. Trong hang vẫn vang lên tiếng hát của ba cô gái và những dự định về tương lai. Chiến tranh bom đạn không thể phá đi được những giây phút mơ mộng ấy. Đó còn là thời gian để nhớ về gia đình, về những kỉ niệm, là niềm vui của Nho và Phương Định khi thấy những cơn mưa đá. Dù có những điểm chung, nhưng bên cạnh đó, họ vẫn có những nét cá tính riêng. Nho hồn nhiên, mơ mộng, sở thích ăn kẹo, tắm suối, dáng vẻ nhỏ bé “mát mẻ như một cây kem”. Chị Thao là tổ trưởng, lớn tuổi nhất, chị từng trải nhưng cũng không thiếu những khát khao, rung động của tuổi trẻ, ưa làm đẹp. Đôi lông mày tỉa nhỏ như cái tăm, áo lót cái nào cũng thêu chỉ màu. Ở chị có những nét tính cách tưởng như mâu thuẫn Trong công việc chị rất cương quyết, táo bạo như có ai ngờ con người ấy lại sợ máu và vắt đến tái mặt. Trong con người chị có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, yếu đuối của một người con gái với cái bản lĩnh của một chiến sĩ nơi chiến trường ác liệt. Phương Định là cô gái xinh đẹp, có đời sống nội tâm phong phú, tính cách hồn nhiên, hay mơ mộng, hay sống với kỉ niệm thời thiếu nữ ở thành phố. Cả ba cô gái đều có những nét tính cách đẹp đẽ, đáng yêu. Họ là những con người từ cuộc sống thực bước vào tác phẩm một cách tự nhiên, sinh động, họ hiện lên thật bình dị. Lời văn dung dị, nghệ thuật trần thuật đặc sắc đã đem đến cho người đọc những trang văn thấm đẫm cảm xúc. Qua tác phẩm này, chúng ta có hình dung đầy đủ về vẻ đẹp phẩm chất của những cô thanh niên xung phong, họ vừa hồn nhiên, mơ mộng, nữ tính, nhưng cũng vô cùng kiên cường, dũng cảm. Họ chính là những đại diện tiêu biểu nhất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Những ngôi sao xa xôi Lê Minh Khuê Nội dung. Chúng tôi có ba người. Ba cô gái. Chúng tôi ở trong một hang dưới chân cao điểm[1]. Con đường qua trước hang, kéo lên đồi, đi đến đâu đó, xa! Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất. Việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường. Cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng. Do đó công việc cũng chẳng đơn giản. Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng loá lên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó, chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen”. Đơn vị chăm chúng tôi ra trò. Có gì lại bảo “để cho bọn trinh sát, chúng nó ở trên đó vắng”. Điều đó cũng dễ hiểu thôi. Đơn vị thường ra đường vào lúc mặt trời lặn. Và làm việc có khi suốt đêm. Còn chúng tôi thì chạy trên cao điểm cả ban ngày. Mà ban ngày chạy trên cao điểm không phải chuyện chơi. Thần chết là một tay không thích đùa. Hắn ta lẩn trong ruột những quả bom. Tôi bây giờ còn một vết thương chưa lành miệng ở đùi. Tất nhiên, tôi không vào viện quân y. Việc nào cũng có cái thú của nó. Có ở đâu như thế này không đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Bên ngoài nóng trên 30 độ, chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân rung lên đột ngột. Rồi ngửa cổ uống nước, trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung… hình như ta sắp mở chiến dịch lớn. Đêm nào xe cũng nườm nượp ngoài đường. Ban đêm chúng tôi được ngủ. Nhưng mấy đêm nay thì chịu. Đứa nào cũng leo tót lên trọng điểm[2], cầm xẻng xúc, nói vài câu buốn cười với một anh lái xe nào đó. Vui. Chỉ khổ đứa phải trực máy điện thoại trong hang. Bây giờ buổi trưa. Im ắng lạ. Tôi ngồi dựa vào thành đá khe khẽ hát. Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn mà ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình. Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”. Xa đến đâu mặc kệ, nhưng tôi thích ngắm mắt tôi trong gương. Nó dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng. Không hiểu sao các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm tôi. Hỏi thăm hoặc viết những thư dài gửi đường dây, làm như ở cách xa nhau hàng nghìn cây số, mặc dù có thể chào nhau hằng ngày. Tôi không săn sóc, vồn vã. Khi bọn con gái xúm nhau lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, tôi thường đứng xa ra, khoanh tay lại trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. Nhưng chẳng qua tôi điệu thế thôi. Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ. […] – Thế nào, chuẩn bị thôi chứ? – Cái gì? – Tôi giật mình. Từ nãy đến giờ tôi vẫn hát. Hát và nghĩ vớ vẩn. Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi. Chị thao nhìn ra cửa hang. Quả thật, máy bay trinh sát. Cuộc sống ở đây đã dạy cho chúng tôi thế nào là sự im lặng. Sự im lặng từ sáng đến giờ không bình thường. Cái không bình thường đó đang đến. Tiếng máy bay trinh sát rè rè. Phản lực gầm gào lao theo sau. Hai thứ tiếng đó trộn lẫn vào nhau, rót vào tai con người một cảm giác khó chịu và căng thẳng. – Sắp đấy! – Nho quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu. Chị Thao móc bánh bích quy trong túi, thong thả nhai. Những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực. Nhưng thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét. Áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm. Nhưng trong công việc, ai cũng gờm chị cương quyết, táo bạo. Những cái xảy ra hàng ngày máy bay rít, bom nổ. Nổ trên cao điểm, cách cái hang này khoảng 300 mét. Đất dưới chân chúng tôi rung. Mấy cái khăn mặt mắc ở dây cũng rung. Tất cả, cứ như lên cơn sốt. Khói lên, và cửa hang bị che lấp. Không thấy mây và bầu trời đâu nữa. Chị Thao cầm cái thước trên tay tôi, nuốt nốt miếng bích quy ngon lành “Định ở nhà. Lần này nó bỏ ít, hai đứa đi cũng đủ”, rồi kéo tay áo Nho, vác xẻng lên vai và đi ra cửa. Tôi không cãi chị. Quyền hạn phân công là ở chị. Thời gian bắt đầu căng lên. Trí não tôi cũng không thua. Những gì đã qua, những gì sắp tới… không đáng kể nữa. Có gì lí thú đâu, nếu các bạn tôi không quy về? Điện thoại réo. Đại đội trưởng hỏi tình hình. Tôi nói như gắt vào máy – Trinh sát chưa về! Không hiểu vì sao mình gắt nữa. Lại một đợt bom. Khói vào hang. Tôi ho sặc sụa và tức ngực. Cao điểm bây giờ thật vắng. Chỉ có Nho và chị Thao. Và bom. Và tôi ngồi đây. Và cao xạ[3] đặt bên kia quả đồi. cao xạ đang bắn. Tiếng súng ở dưới đất lên quả là có hiệu lực. Không gì cô đơn và khiếp sợ hơn khi bom gào thét chung quanh mà không nghe một tiếng trả lời nào dưới đất. Dù chỉ một tiếng súng trường thôi, con người cũng thấy mênh mông bên mình một sự che chở đồng tình. Cảm giác đó cũng giống như thấy mình có một khả năng tự vệ rất vững vậy… Sốt ruột, tôi chạy ra ngoài một tí. Không thấy gì ngoài khói bom. Tôi lo. Đột nhiên cao điểm bên cạnh vang lên dồn dập tiếng 12 li 7[4]. Hay quá, tiểu đoàn công binh đấy. Họ chi viện cho các anh cao xạ, cho chúng tôi. Bỗng dưng tôi muốn la toáng lên vì thích thú. Xung quanh cao điểm vắng vẻ này có bao nhiêu là người. Các anh cao xạ, thông tin và công binh đều rất mến chúng tôi. Chỉ cần chúng tôi bắn một phát súng báo hiệu yêu cầu giúp đỡ là họ sẽ chạy đến ngay. Nửa tiếng đồng hồ sau, chị Thao chui vào hang. Bình thản, mệt lả và cáu kỉnh, chị không nhìn tôi “Hơn nghìn khối!”, rồi ngồi xuống, uống nước trong bi đông. Nước nhỏ từ cằm xuống áo, liên tiếp như những giọt mưa. Tôi quay điện về đơn vị. Đại đội trưởng bảo – Thế à, cảm ơn các bạn! Đại đội trưởng rất hay dùng những từ tế nhị như “cảm ơn”, “xin lỗi”, “chúc may mắn”. Anh trẻ, người gầy, hay đau khớp, hay làm ca dao cho báo tường. Nhà đâu như cuối phố Lò Đúc. Nho vừa tắm ở dưới suối lên. Khúc suối đó cũng hay có bom nổ chậm. Cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo. Tôi móc trong túi, may còn hai cái kẹo chanh, dính đầy cát, chảy nước. – Bốn quả bom chậm, ít thôi. Nho chống tay về đằng sau, ngả hẳn người ra. Cái cổ tròn và những cúc áo nhỏ nhắn. Tôi muốn bế nó lên tay. Trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng. Đại đội trưởng hỏi chúng tôi có cần người không. Tôi bảo không. Như mọi lần, chúng tôi sẽ giải quyết hết. – Hay lắm, cảm ơn các bạn! – Đại đội trưởng lại cảm ơn – Cả đơn vị đang làm đường cho một trung đoàn tên lửa qua rừng. Đi từ sáng không ngủ. Tôi cũng đi bây giờ. Các bạn cố gắng nhé. Thế là tối lại ra đường luôn. Thường xuyên… Tôi, một quả bom trên đồi. Nho, hai quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm ba-ri-e[5] cũ. Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Đầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng… Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khoả đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình. Hồi còi thứ hai của chị thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi tiếng động chung là chiếc kim đồng hồ. Nó chạy, sinh động và nhẹ nhàng, đè lên những con số vĩnh cửu. Còn đằng kia, lửa đang chui bên trong cái dây mìn, chui vào ruột quả bom… Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Còn cái chính liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Tôi nghĩ thế, nghĩ thêm đứng cẩn thận, mảnh bom ghim vào cánh tay thì khá phiền. Và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng. Nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng kì quái, đến váng óc. Ngực tôi nhói, mắt cay mãi mới mở ra được. Mùi thuốc bom buồn nôn. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Đất rơi lộp bộp, tan đi âm thầm trong những bụi cây. Mảnh bom xé không khí, lao và rít vô hình trên đầu. Tôi phủi áo, căng mắt nhìn qua khói và chạy theo chị Thao. Muốn xuống chờ Nho để đi về hang, chị Thao phải qua chỗ tôi. Chị cười, răng trắng, vết sẹo bóng lên, mảnh dù bay trên lưng, chị lao lên trước tôi. Gió cố tình giật mảnh dù trên lưng chị, nhưng không giật nổi. Chị Thao vấp ngã, tôi đỡ chị. Nhưng chị vùng ra, mắt mở to, mờ trắng đi như không còn sự sống. Sao vậy? Tôi không hiểu. Chị kéo luôn tay tôi, sà xuống mô đất. Vâng, một mô đất nhỏ, hơi dài, phủ đầy thuốc bom màu xám. – Nho, bị thương ở chỗ nào? Bị ở đâu, em? Chị nghẹn ngào, không nước mắt. Tôi moi đất, bế Nho đặt lên đùi mình. Máu túa ra từ cánh tay Nho, túa ra, ngấm vào đất. Nó không giống cái que kem trắng của tôi khi nãy nữa. Da xanh đi, mắt nhắm nghiền, quần áo đầy bụi. Quả bom tung lên và nổ trên không. Hầm nó nấp bị sập. Thế đấy! Tôi rửa cho Nho bằng nước đun sôi trên bếp than. Bông băng trắng. Vết thương không sâu lắm, vào phần mềm. Nhưng vì bom nổ gần, Nho bị choáng. Tôi tiêm cho Nho. Nho lim dim mắt, dễ chịu, có vẻ không đau lắm. Chị Thao lẩn quẩn bên ngoài, lúng túng như chẳng biết làm gì mà lại rất cần được làm việc. Chị ấy sợ máu. – Gọi điện về đơn vị nhé! Chị Thao lại gần khi Nho đã nằm tinh tươm, sạch sẽ trên chiếc giường ghép bằng những thanh gỗ to. – Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng. Ơ, cái bà này! Sao bà cứ cuống quýt lên vậy? – Thường thế, người ngoài cảm thấy đau hơn người bị thương mà. Chị Thao quay mặt ra cửa hang, lại uống nước trong bi đông. Nho gác một cánh tay lên mặt. Nó cũng biết bây giờ không nên uống nước. Tôi pha sữa cho nó trong cái ca sắt. – Cho nhiều đường vào. Pha đặc! – Chị Thao bảo. Uống sữa xong. Nho ngủ. Máy bay trinh sát vẫn nạo vét sự yên lặng của núi rừng. Chị Thao dựa vào tường, hai tay quàng sau gáy, không nhìn tôi. – Hát đi, Phương Định, mày thích bài gì nhất, hát đi! Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa[6] của Hồng quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh…”. Đó là dân ca ý trữ tình giàu có, phải lấy giọng thật trầm. Thích nhiều. Nhưng tôi không muốn hát lúc này. Tôi đâm cáu với chị Thao, mặc dù, tôi hiểu, những tình cảm gì đang quay cuồng trong chị. Chị cứ đưa mắt nhìn Nho, lấy tay sửa cái cổ áo, cái ve áo và tóc nó. Chị không khóc đó thôi, chị không ưa cả nước mắt. Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau này là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ. Không ai nói với ai, nhưng nhìn nhau, chúng tôi đọc thấy trong mắt nhau điều đó. Chị Thao hát “Đây Thăng Long, đây Đông Đô… Hà Nội…”. Nhạc sai bét, còn giọng thì chua, chị không hát trôi chảy được bài nào. Nhưng chị lại có ba quyển sổ dày, chép bài hát. Rỗi là ngồi chép bài hát. Thậm chí, say mê chép cả những lời tôi bịa ra nữa. Có một đám mây kéo ngoài cửa hang. Một đám nữa. Rồi một đám nữa bay qua ngày càng nhanh. Bầu trời mở rộng trước cửa hang đen đi. Cơn dông đến. Cát bay mù. Gió quật lên, quật xuống những cành cây khô cháy. Lá bay loạn xạ. Đột ngột như một biến đổi bất thường trong tim con người vậy. Ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió. Và tôi thấy đau, ướt ở má. – Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá! Tôi chạy vào, bỏ trên bàn tay đang xoè ra của Nho mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra, vui thích cuống cuồng. […] Ở đây, trên cao điểm đầy bom này cũng có mưa đá. Những niềm vui con trẻ của tôi lại nở tung ra, say sưa, tràn đầy. Chẳng ai có thì giờ mà gắt tôi. Chị Thao đang lúi húi hốt cái gì dưới đất. Chắc là đá. Còn Nho thì nhỏm dậy, môi hé mở – Nào, mày cho tao mấy viên nữa. Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến, Sao chóng thế? Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể những cái đó… Hoặc là cây, hoặc là cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy chiếc xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh. Con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa mùa hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn trông như một con sông nước đen. Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về những xứ sở thần tiên. Hoa trong công viên. Những quả bóng sút vô tội vạ của bọn trẻ con trong một góc phố. Tiếng rao của bà bán xôi sáng có cái mủng[7] đội trên đầu… Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thiệt xa… Rồi bỗng chốc, sau một cơn mưa đá, chúng xoáy mạnh như sóng trong tâm trí tôi… Chú thích. [1] Cao điểm chỗ cao hơn mặt đất như gò, đồi núi hoặc trên nóc công trình kiến trúc cao. [2] Trọng điểm điểm, nơi được xác định là có vai trò quan trọng so với những điểm, nơi khác. [3] Cao xạ pháo cao xạ loại pháo dùng để bắn các mục tiêu trên không. [4] 12 li 7 súng máy cỡ nòng 12,7 mi-li-mét, có thể dùng bắn mục tiêu dưới mặt đất hoặc trên không ở tầng thấp. [5] Ba-ri-e phiên âm từ tiếng Pháp thanh hoặc vật dụng dùng chắn ngang đường, có thể di chuyển được. [6] Ca-chiu-sa tên một bài hát Nga phổ biến trong Hồng quân Liên Xô thời kì chiến tranh Vệ quốc 1941 – 1945. [7] Mủng đồ đan sít bằng tre, miệng tròn, sâu lòng, nhỏ hơn thúng, dùng để đựng. Truyện Những ngôi sao xa xôi ở trong số những tác phẩm phần đầu tay của Lê Minh Khuê, viết năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt. Văn bản đưa vào sách giáo khoa có lược bớt một số đoạn. Nguồn Lê Minh Khuê, “Những ngôi sao xa xôi”, tập truyện ngắn, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 2001. LUYỆN TẬP. Câu 1 Kể tóm tắt nội dung truyện. Truyện được trần thuật từ nhân vật nào? Việc chọn vai kể như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung truyện? Câu 2 Truyện kể về ba cô gái thanh niên xung phong ở một tổ trinh sát phá bom trên cao điểm. Ở họ có những nét gì chung đã gắn bó thành một khối thống nhất và những gì là nét riêng ở mỗi người? Câu 3 Tác giả đã thể hiện chân thực và sinh động, tự nhiên tâm lí của những cô gái thanh niên xung phong tuổi đời còn rất trẻ. Hãy phân tích tâm lí nhân vật Phương Định, tập trung vào những đoạn – Nhân vật tự quan sát và đánh giá về mình ở phần đầu của truyện. – Tâm trạng của cô trong một lần phá bom ở phần cuối truyện. – Cảm xúc trước trận mưa đá ở cuối truyện. Câu 4 Em có nhận xét gì về ngôn ngữ, giọng điệu của truyện? Câu 5 Đọc truyện ngắn này, em hình dung và cảm nghĩ như thế nào về tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ? Câu 6 Kể một số bài thơ, đoạn thơ hay viết về thế hệ trẻ trong kháng chiến chống Mĩ. Câu 7 Cảm nghĩ của mình về nhân vật Phương Định * Soạn bài Những ngôi sao xa xôi Lê Minh Khuê Câu 1 – Tóm tắt nội dung Hai cô gái trẻ Định và Nho cùng Thao lớn tuổi hơn làm thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Nhiệm vụ của ba mũi thanh niên xung phong này là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu vị trí của quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc đó hết sức nguy hiểm. Mặc dù vậy, cuộc sống của họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những phút giây thanh thản, mơ mộng và đặc biệt là yêu thương, gắn bó, chăm sóc nhau trong tình đồng đội. – Như đã nói, truyện được trần thuật từ ngôi thứ nhất theo lời kể của nhân vật chính. Cách lựa chọn vai kể như thế không những phù hợp với nội dung tác phẩm mà còn thuận lợi cho việc miêu tả, biểu hiện thế giới nội tâm, những cảm xúc và suy nghĩ của các nhân vật. Câu 2 – Điểm chung của 3 cô gái Đều còn rất trẻ dễ xúc động, hay mộng mơ, dễ vui mà cũng dễ trầm ngâm…,, đều có tinh thần trách nhiệm cao, dũng cảm làm nhiệm vụ. Không sợ hi sinh, luôn gắn bó với đồng đội. – Nét riêng + Phương Định cô gái Hà Nội, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng, hay sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư về gia đình và thành phố. + Nho xinh xắn, hồn nhiên kiểu trẻ thơ, trong chiến đấu thì rất nhanh gọn, dù bị thương nhưng không rên la, không muốn đồng đội lo lắng. + Chị Thao tổ trưởng, từng trải, mơ ước có phần thiết thực hơn; cương quyết, táo bạo, bình tĩnh trong công việc, chị hát tệ nhưng thích chép lời bài hát. Câu 3 – Phương Định ý thức được vẻ đẹp của bản thân, mến mộ những người “có ngôi sao trên mũ”. – Phương Định làm quen với bom nổ, với căng thẳng hàng ngày. Nhưng mỗi lần phá bom là một thử thách mới. Cô đi thẳng đến quả bom chưa nổ. Cô đào đất và đặt thuốc nổ vào dưới quả bom có thể nổ tung bất kì lúc nào. Hành động của cô thật nhanh gọn, khéo léo trong một không khí cực kì căng thẳng. Với cô, cái chết thật mờ nhạt trước điều quan tâm lớn nhất Liệu mìn có nổ, liệu bom có nổ không ? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? – Gặp cơn mưa đá bất ngờ, tính hồn nhiên của cô được bộc lộ mạnh mẽ. Cô vui thích cuống cuồng như con trẻ. Và cơn mưa lại gợi cho cô nhớ về thành phố, về mẹ, về những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. → Nhân vật Phương Định đã bộc lộ những nét tiêu biểu nhất của các cô gái trẻ hồn nhiên, xinh đẹp, mộng mơ, thích hát, tự trọng, luôn cố gắng trong công việc, vượt lên gian khổ, khó khăn, nguy hiểm và nỗi sợ hãi, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. Câu 4 – Về ngôn ngữ, ngôn ngữ trần thuật cúa truyện phù hợp với nhân vật kể chuyện Phương Định, cô gái xung phong người Hà Nội ra chiến trường – đã khiến cho truyện có được một giọng điệu và ngôn ngữ tự nhiên, gần với lời ăn tiếng nói hàng ngày của người Hà Nội, trẻ trung và đặc biệt giàu chất nữ tính. – Tác giả thường dùng câu ngắn, nhịp nhanh thể hiện được không khí khẩn trương trong hoàn cảnh chiến tranh. Riêng các đoạn hồi tưởng, nhịp kể chậm lại gợi nhớ một thời tuổi nhỏ đã qua, một thời vô tư hồn nhiên và không khí bình yên trước chiến tranh. Câu 5 – Câu chuyện cho ta thấy tuổi trẻ thế hệ thanh niên kháng chiến chống Mĩ gặp nhiều gian lao, hiểm nguy nhưng ở họ vẫn luôn ngời sáng tinh thần tự do, dũng cảm, ngang tàng. Ở họ có sự kết hợp hoàn hảo giữa những phẩm chất anh hùng cao đẹp và tâm hồn sáng ngời của người bộ đội Cụ Hồ. II. Luyện tập. Câu 1 Một số bài thơ, đoạn thơ hay viết về thế hệ trẻ trong kháng chiến chống Mĩ Bài thơ về tiểu đội xe không kính Phạm Tiến Duật Đồng chí Chính Hữu Khoảng trời – hố bom Lâm Thị Mỹ Dạ Gửi em cô thanh niên xung phong Phạm Tiến Duật Cô gái mở đường Xuân Giao, … Câu 2 Học sinh trình bày cảm nghĩ của mình về nhân vật Phương Định nhưng cần đảm bảo các ý sau – Phương Định là một có gái có hoàn cảnh sống và chiến đấu rất khó khăn, nguy hiểm. + Phương Định là cô gái Hà Nội vừa bước qua tuổi học trò hồn nhiên, vào chiến trường, làm nhiệm vụ ở tổ đội trinh sát mặt đường. + Nhiệm vụ của cô khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom, phải thường xuyên đối mặt với cái chết. – Phương Định có vẻ ngoài xinh đẹp hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn, có cái nhìn xa xăm. – Tâm hồn mơ mộng, hồn nhiên, yêu đời + Phương Định thích ca hát, thích những bài dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng, thích Ca-chiu-sa,… + Vui vẻ trước cơn mưa đá. – Tình cảm đồng đội, tình cảm chị em sâu sắc Phương Định lo lắng và chăm sóc cho Nho khi Nho bị thương. – Tinh thần dũng cảm, bản lĩnh, vượt qua mọi hiểm nguy để hoàn thành nhiệm vụ + Cảnh Phương Định phá bom cô không hề run sợ khi đối mặt với quả bom chưa nổ. + Cái chết cũng không làm cô run sợ bằng việc không thể châm nổ quả bom. Phân tích nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa sôi NHỮNG NGÔI SAO XA XÔILê Minh hiểu chung giả phẩma. Hoàn cảnh sáng tácb. Tóm tắt văn bảnc. Đề tàid. Ngôi kểe. Nhan đềII. Phân tích Hoàn cảnh sống và chiến đấu2. Vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong Vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ . chungLòng yêu nướcDũng cảm, gan dạTình đồng chí, đồng quan, yêu đời b, Nét riêng3. Nhân vật Phương Địnha. Phương Định là cô gái có tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, mơ mộng, tâm hồn bình dị, trẻ Phương Định là cô gái có lòng quả cảm, không sợ hi Tình đồng đội, đồng chí thắm Tổng kết Nội dung thuật hiểu chung giả– Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa.– Trong kháng chiến chống Mĩ, gia nhập thanh niên xung phong và bắt đầu viết văn vào đầu những năm 70.– Lê Minh Khuê là cây bút nữ chuyên về truyện ngắn.– Trong những năm chiến tranh, truyện của Lê Minh Khuê viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn.– Sau năm 1975, tác phẩm của nhà văn bám sát những chuyển biến của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi phẩma. Hoàn cảnh sáng tác– Truyện “Những ngôi sao xa xôi” ở trong số những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê,viết năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt.– Truyện ngắn được đưa vào tuyển tập “Nghệ thuật truyện ngắn thế giới” xuất bản ở Tóm tắt văn bản“Những ngôi sao xa xôi” kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong – tổ trinh sát mặt đường – Phương Định, Nho và chị Thao. Họ sống trong một cái hang, trên cao điểm tại một vùng trọng điểm ở tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mỹ. Công việc của họ là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá cần để san lấp hố bom do địch gây ra, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết, nhưng cuộc sống của họ vẫn không mất đi niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thảnh thơi, thơ mộng. Họ rất gắn bó, yêu thương nhau dù mỗi người một cá tính. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, hai người đồng đội hết lòng lo lắng và chăm sóc cho Nho. Một cơn mưa đá vụt đến và vụt đi đã gợi trong lòng Phương Định bao khát khao, hoài Đề tàiCa ngợi cuộc sống, chiến đấu của thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Ngôi kể– Truyện kể theo ngôi thứ nhất theo điểm nhìn của nhân vật Phương Định.– Tác dụng+ Tạo một điểm nhìn phù hợp dễ dàng tái hiện hiện thực khốc liệt của chiến tranh, làm cho cách kể chuyện trở nên tự nhiên, sinh động, tạo được sự tin cậy nơi bạn đọc.+ Khắc họa thế giới tâm hồn, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật một cách chân thực giàu sức thuyết phục.+ Làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn con người Việt Nam trong chiến Nhan đề– Nhan đề truyện được tạo bởi một cụm danh từ “những ngôi sao” – những vì tinh tú sáng lấp lánh trên bầu trời đêm và tính từ “xa xôi” – một vị trí rất xa trong tầm mắt gợi cho ta hình dung tới những vì sao lấp lánh trên bầu trời đêm với vẻ đẹp lung linh, huyền diệu.– Nhưng không dừng lại ở đó, nhan đề bài thơ còn là một hình ảnh lãng mạn, giàu chất thơ và mang tính biểu tượng. Đó là biểu tượng cho vẻ đẹp ngời sáng của phẩm chất cách mạng trong những cô gái thanh niên xung phong nơi Trường Sơn khói lửa.– Qua đó tác giả ca ngợi thế hệ trẻ Việt Nam anh hùng thời đại chống Mĩ , họ sẽ mãi là những ngôi sao xa xôi lung linh, tỏa sáng trên bầu trời đất nước Việt Nam yêu dấu, lặng lẽ, khiêm nhường nhưng bền bỉ, bất diệt.– Nhan đề đã thể hiện chủ đề tác Phân tích Hoàn cảnh sống và chiến đấu– Ba cô gái ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung nhiều nhất bom đạn, sự nguy hiểm và ác liệt, từng ngày từng giờ phải đối mặt với bom rơi, đạn nổ. Ở đây có biết bao thương tích vì bom đạn giặc “Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất”. Đó là hiện thực đầy mùi chiến tranh, không có màu xanh của sự sống, chỉ thấy thần chết luôn rình rập.– Công việc của các cô đặc biệt nguy hiểm. Họ phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy bay địch để quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá cần để lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Công việc đầy nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết và đòi hỏi sự dũng cảm, bình tĩnh đến cao Vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong Vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ . chungLòng yêu nướcHọ là những cô gái còn rất trẻ, tuổi đời mười tám đôi mươi. Nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, họ rời xa gia đình, xa mái trường, tình nguyện vào cái nơi mà sự sống và cái chết chỉ diễn ra trong gang tấc. Họ hi sinh tuổi thanh xuân và không tiếc máu xương, thực hiện lí tưởng cao đẹp“Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai”.Dũng cảm, gan dạ– Họ là những cô gái có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, lòng dũng cảm, gan dạ không sợ gian khổ hi sinh. Công việc nguy hiểm, có thể hi sinh bất cứ lúc nào, nhưng để con đường được thông suốt, các cô luôn sẵn sàng trong việc ra trận. Có lệnh là lên đường bất kể trong tình huống nào. Các cô làm việc một cách tự nguyện, luôn nhận khó khăn, nguy hiểm về mình“Tôi một quả bom trên đồi. Nho hai quả dưới lòng đường. Chị Thao một quả dưới cái chân hầm ba – ri – e cũ”. Đối mặt với hiểm nguy, các cô cũng nghĩ đến cái chết nhưng là “một cái chết mờ nhạt không cụ thể” quan trọng là “liệu mìn có nổ, bom có nổ không è họ đã đặt công việc lên trên cả tính mạng của mình è tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.– Họ bình tĩnh, can trường và có tinh thần dũng cảm. Những lúc căng thẳng nhất, chị Thao móc cái bánh bích quy trong túi ra nhai. Họ nói đến công việc phá bom với giọng điệu bình thản “Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít ba lần”. Khi phá bom, bước tới những quả bom chưa nổ, họ không đi khom mà cứ đường hoàng, thẳng lưng bước tới. Đối mặt với cái chết, các cô không hề run sợ mà bình tĩnh moi đất, đặt dây,châm lửa, tính toán sao cho chính đồng chí, đồng họ còn có tình đồng đội gắn bó, thân thiết các cô hiểu được tính tình, sở thích của nhau, quan tâm chăm sóc nhau rất chu đáo. Phương Định bồn chồn, lo lắng khi chờ chị Thao và Nho đi trinh sát trên cao điểm. Khi Nho bị thương, Phương Định và chị Thao đã lo lắng, băng bó chăm sóc Nho cẩn thận với niềm xót xa như chị em ruột thịt và cảm thấy “đau hơn người bị thương”.Lạc quan, yêu đời – Cuộc sống chiến đấu ở chiến trường thật gian khổ, hiểm nguy nhưng họ luôn lạc quan, yêu đời. Họ có cuộc sống nội tâm phong phú, đáng yêu, dễ xúc cảm, nhiều mơ ước. Họ thích làm đẹp cho cuộc sống của mình ngay cả trong hoàn cảnh chiến trường ác liệt. Nho thích thêu thùa, chị Thao chăm chép bài hát, Phương Định thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mộng mơ và hát… Họ hồn nhiên như những đứa trẻ trước cơn mưa đá. Và trận mưa đã trở thành nỗi nhớ – sự nối dài quá khứ hôm qua và khát vọng mai sau. Kỉ niệm sống dậy như những khoảng sáng trong tâm hồn, những cảm xúc hồn nhiên như nguồn sống, điểm tựa, giúp họ thêm vững vàng, thêm sức mạnh vượt qua những khó khăn,nguy thật, đó là những cô gái mang trong mình những tính cách tưởng như không thể cùng tồn tại, vô cùng gan dạ, dũng cảm trong chiến đấu mà cũng hồn nhiên, vô tư trong cuộc sống sinh Nét riêng– Nho là một cô gái trẻ, xinh xắn, “trông nó nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng”, cô “cái cổ tròn và những cúc áo nhỏ nhắn” rất dễ thương khiến Phương Định “muốn bế nó trên tay”. Nho lại rất hồn nhiên – cái hồn nhiên trẻ thơ “vừa tắm dưới suối lên, cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo”; khi bị thương nằm trong hang vẫn nhổm dậy, xòe tay xin mấy viên đá mưa. Nhưng trong chiến đấu thì rất dũng cảm, hành động thật nhanh gọn “Nho cuộn tròn cái gối,cất nhanh vào túi”, “quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu…” Và trong một lần phá bom, cô đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người. Mặc dù bị thương rất đau nhưng cô không rên la, không muốn cho đồng đội phải lo lắng.– Chị Thao, tổ trưởng, ít nhiều có từng trải hơn, mơ ước và dự tính về tương lai có vẻ thiết thực hơn, nhưng cũng không thiếu nhưng khát khao và rung động của tuổi trẻ. “Áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu” .Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm. Chị sợ máu, sợ vắt “thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét”.Và không ai có thể quên được chị hát nhạc sai bét, giọng thì chua, chị chăm chép bài hát dù chẳng thuộc nhạc và thậm chí chép cả những lời Phương Định tự bịa ra, chị không hát trôi chảy được bài nào nhưng chị lại có ba quyển sổ dày chép bài hát và rỗi là chị ngồi chép bài hát. Nhưng trong công việc, ai cũng gờm chị về tính cương quyết, táo bạo. Đặc biệt là sự “bình tĩnh đến phát bực” máy bay địch đến nhưng chị vẫn “móc bánh quy trong túi, thong thả nhai”.-Phương Định cũng trẻ trung như Nho, là một cô học sinh thành phố, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng và hay sống với những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư về gia đình và về thành phố của mình. Định thích hát, cứ thuộc một điệu nhạc nào là bịa ra lời mà hát, thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối mơ màng. Vào nơi chiến trường khói lửa, tuy gian khổ nhưng Định vẫn giữ được cái phong cách riêng của người Hà Nội, rất trữ tình và đáng người có một cá tính riêng nhưng ở họ đều ngời sáng vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng Việt Nam, của tuổi trẻ Việt Nam. Viết về ba cô thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê đã không tô vẽ, không mĩ lệ mà miêu tả hết sức cụ thể, chân thực bằng cách cá thể hóa nhân vật với những hình ảnh rất đời thường. Họ đã từ cuộc đời bước vào trang sách, trở thành những anh hùng – những ngôi sao trên bầu trời Trường Nhân vật Phương Địnha. Phương Định là cô gái có tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, mơ mộng, tâm hồn bình dị, trẻ trung.– Phương Định là một cô gái trẻ người Hà Nội vào chiến trường tham gia đội thanh niên xung phong. Cô cùng hai đồng đội là chị Thao và Nho làm thành tổ trinh sát mặt đường. Phương Định là một cô gái đẹp như cô tự tin đánh giá “Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày tương đối mềm, cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn, còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm””. Đó là một vẻ đẹp rất nữ tính, ẩn chứa chiều sâu tâm hồn với nét ngạo nghễ vượt lên bom đạn tàn khốc.– Phương Định cũng mang những nét chung của những cô gái mới lớn, nhạy cảm và luôn quan tâm đến hình thức của mình. Cô biết mình được nhiều người biết đến nhất là những anh lính để ý và có thiện cảm. Cô thấy vui và tự hào với điều đó nhưng cô chưa dành tình cảm cho một ai, nhạy cảm nhưng không hay biểu lộ tình cảm của mình, thường tỏ ra kín đáo giữa đám đông tưởng như là kiêu kì.– Vào chiến trường đã ba năm, quen với những thử thách và nguy hiểm rình rập, hàng ngày giáp mặt với cái chết nhưng ở cô không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và lạc quan, những mơ ước dự định về tương lai. Cô hay mơ mộng và thích hát “Tôi mê hát, thường cứ thuộc một điệu nhạc nào là tôi bịa ra lời mà hát”, thích ngồi bó gối mơ màng. Cô hát ngay cả khi bom rơi, đạn nổ, trong tiếng hát của cô có ý thức về lí tưởng, có khát khao về quê hương, về tình yêu tuổi trẻ và cả khát vọng trở về cuộc sống thanh bình.– Ở người con gái này, ta còn bắt gặp một nét cá tính rất đáng yêu nữa đó là tâm hồn nhạy cảm và hết sức hồn nhiên. Chỉ một cơn mưa thoáng qua cũng đánh thức nhiều kỉ niệm và nỗi nhớ quê hương, gia đình. Sau niềm vui thích cuống cuồng của tâm hồn con trẻ là nỗi nhớ da diết, khôn nguôi, bao nhiêu nỗi nhớ lại ùa về trong tâm trí Phương Phương Định là cô gái có lòng quả cảm, không sợ hi sinh.– Phương Định là một cô gái dũng cảm, gan dạ và có tinh thần trách nhiệm cao với công việc cho dù phải luôn đối diện với cái chết. Cũng như những người đồng đội của mình, cô phải phá bom thường xuyên, ngày nhiều năm lần, ngày nào ít ba lần. Tuy công việc đã quen nhưng mỗi lần phá bom vẫn là một thử thách với thần kinh cho đến từng cảm giác. Tác giả đã miêu tả cụ thể và tinh tế diễn biến tâm lí Phương Định trong một lần phá bom+ Khi tiến đến quả bom, Phương Định cũng run sợ, nhưng khi biết có các anh lính cao xạ đang dõi theo mình, cô không đi khom mà đàng hoàng bước tới è lòng dũng cảm đã được kích thích bởi lòng tự trọng.+ Khi gần bên quả bom, kề sát với cái chết im lìm và bất ngờ, từng cảm giác của Phương Định trở nên sắc nhọn hơn “Thỉnh thoảng, lưỡi xẻng chạm vào quả bom, một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình”. Đây là phản ứng bản năng của cơ thể trước sự sống và cái chết kề nhau trong gang tấc. Trong hoàn cảnh đó, Phương Định đã vượt lên chính mình, cô thấy tại sao mình làm quá chậm “Nhanh lên một tí. Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành”.+ Tiếp đó là những giây phút căng thẳng chờ đợi tiếng nổ quả bom. Tác giả đã miêu tả rất chân thực tâm trạng Phương Định lúc này. Cô có nghĩ đến cái chết nhưng là cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Điều quan trọng khiến chúng ta cảm phục Phương Định là những lo nghĩ của cô “Liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào châm mòn lần thứ hai?” Đó là ý thức trách nhiệm rất cao trong công việc. Đó là lòng dũng cảm vô song khi đối diện với cái Tình đồng đội, đồng chí thắm thiết.– Trong chiến trường đầy gian khổ, hi sinh, các chiến sĩ đã gắn bó với nhau trong tình đồng đội thắm thiết, Phương Định rất yêu quý những người đồng đội của mình. Đặc biệt, cô dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả những chiến sĩ mà cô gặp hàng đêm trên con đường trọng điểm mặt trận. Với cô, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ.– Mỗi lần đồng đội đi làm nhiệm vụ ngoài cao điểm, mình cô ngồi lại trực điện thoại là mỗi lần cô lo lắng , căng thẳng cho đồng đội của mình. Với cô, những gì đã qua, những gì sắp tới không đáng kể nữa nếu các bạn cô không quay về. Khi đại đội trưởng hỏi tình hình, cô vô cớ gắt vào máy bởi cô đang lo lắng cho đồng đội, sự lo lắng khiến cô không làm chủ được mình. Nhưng rồi, khi nghe thấy tiếng súng cao xạ vang lên dồn dập, cô vui thích muốn la toáng lên vì đồng đội của cô đã có sự yểm trợ.– Khi Nho bị thương, Phương Định hết sức lo lắng, cô chăm sóc cho Nho như chị em ruột thịt. Cô bế Nho lên, rửa vết thương cho Nho, tiêm thuốc rồi pha sữa cho Nho uống. Cô căng thẳng đến mức không hát được mặc dù được chị Thao đề nghị. Tất cả điều đó đều là tình cảm của Phương Định dành cho đồng đội của mình.==> Qua dòng suy tư của Phương Định, người đọc không chỉ thấy sự toả sáng của phẩm chất anh hùng mà còn hình dung được thế giới nội tâm phong phú ở cô. Sự khốc liệt của chiến tranh đã tôi luyện tâm hồn vốn nhạy cảm yếu đuối thành bản lĩnh kiên cường của người anh hùng cách mạng. Phương Định cũng như Nho và Thao là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ cứu nước.==> Qua nhân vật Phương Định và các cô thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê đã có cái nhìn thật đẹp, thật lãng mạn về cuộc sống chiến tranh, về con người trong chiến tranh là đau thương mất mát song chiến tranh không thể hủy diệt được vẻ đẹp tâm hồn rất tươi xanh của tuổi trẻ, của con người. Chính từ những nơi gian lao, quyết liệt ta lại thấy ngời sáng vẻ đẹp của tuổi trẻ, của chủ nghĩa anh hùng Cách mạng Việt cô thanh niên xung phong trong những trang văn xuôi trữ tình êm mượt của Lê Minh Khuê gieo vào lòng người đọc ấn tượng khó quên về vẻ đẹp lung linh tỏa sáng của những ngôi sao xa xôi trên bầu trời bom đạn. III. Tổng kết Nội dungTruyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đườngTrường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống thuật– Lựa chọn ngôi kể phù hợp, cách kể chuyện tự nhiên.– Nghệ thuật xây dựng nhân vật, nhất là miêu tả tâm lí.– Ngôn ngữ giản dị, vừa mang tính khẩu ngữ vừa đậm chất trữ tình.– Câu văn ngắn, nhịp điệu dồn dập, gợi không khí chiến trường.🔻 Xem thêmCảm nhận vẻ đẹp tâm hồn Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi”Phân tích nhân vật Phương Định trong “Những ngôi sao xa xôi”Kể lại truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh KhuêVẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam thời chống Mỹ trong “Những ngôi sao xa xôi” – Lê Minh KhuêTìm hiểu truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” Lý thuyết Ngữ văn 9Những ngôi sao xa xôi là một trong những truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Lê Minh Khuê. Tác phẩm được đưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn lớp 9 tập 2. Để giúp các em học sinh nắm được những kiến thức về tác phẩm, VnDoc gửi tới các bạn Lý thuyết Ngữ văn 9 Những ngôi sao xa xôi bao gồm các thông tin về tác giả, tác phẩm, dàn ý phân tích tác phẩm... Mời các bạn tham khảo để học tập tốt Ngữ văn lớp Những ngôi sao xa xôiI. Tìm hiểu chung bài Những ngôi sao xa xôi1. Khái quát chung về tác giả Lê Minh Khuê2. Tác phẩm Những ngôi sao xa xôiII. Đọc - hiểu văn bản Những ngôi sao xa xôiNhân vật Phương ĐịnhDàn ý phân tích Những ngôi sao xaDàn ý Cảm nhận về tình đồng chí đồng đội của các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôiI. Tìm hiểu chung bài Những ngôi sao xa xôi1. Khái quát chung về tác giả Lê Minh Khuêa. Tiểu sử tác giả Lê Minh KhuêLê Minh Khuê sinh ngày 6 tháng 12 năm 1949 tại quê ngoại Lan Châu, Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa. Cha mẹ mất sớm, bà lớn lên trong gia đình dì ruột, chú và dì đều là giáo viên trung 1965, Lê Minh Khuê tham gia lực lượng Thanh niên xung phong chống Mỹ. Năm 1967 bà có những bài báo đầu tiên và năm 1969 bắt đầu viết văn. Bên cạnh việc viết văn, Lê Minh Khuê từng là phóng viên báo Tiền phong, phóng viên Đài Phát thanh Giải phóng đi B, về Đà Nẵng năm 1975 cùng đơn vị quân đội, phóng viên Đài Truyền hình Việt Nam, biên tập viên Nhà xuất bản Hội Nhà văn từ 1978 đến khi nghỉ Sự nghiệp văn học của Lê Minh KhuêĐề tài chính của thời kỳ chiến tranh trong sáng tác của bà là đời sống cuộc chiến, máu lửa nhưng con người được tinh thần lạc quan liên kết, là cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường của bà thay đổi đề tài từ những năm 1984 vì theo bà, người Việt Nam thay đổi ngay từ năm 1975 khi hết chiến tranh, do đó không còn viết như cũ. Tác phẩm của nhà văn trong thời kì này bám sát những biến chuyển của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi Minh Khuê chuyên viết truyện ngắn và truyện vừa. Truyện của bà được dịch và xuất bản tại các nước Hoa Kỳ, Đức, Thụy Điển, Italia và Hàn cách nghệ thuật Bà viết truyện ngắn với một ngòi bút giàu nữ tính, miêu tả tinh tế, đặc sắc đặc biệt là nhân vật nữ.Bằng lối viết nhẹ nhàng mà đầy khắc khoải, những dòng văn của Lê Minh Khuê tuy giản dị nhưng chứa đựng trong đó biết bao ân tình đẹp Tác phẩm Những ngôi sao xa xôi- Hoàn cảnh sáng tác Được sáng tác năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đang diễn ra vô cùng gay go, ác Xuất xứ Trích trong tập truyện ngắn có cùng nhan đề "Những ngôi sao xa xôi" NXB Kim Đồng- Mạch truyện phát triển theo dòng ý nghĩ, cảm xúc nhân vật đan xen hiện tại và quá Chủ đề Ca ngợi tinh thần yêu nước của dân tộc mà đặc biệt là những tấm gương nữ anh Thể loại truyện ngắn- Phương thức biểu đạt Tự sự, miêu tả, biểu cảm và nghị Ngôi kể và người kể+ Ngôi kể 1 "tôi", Nhân vật chính của truyện.+ Người kể Phương Định→ Tạo thuận lợi để tác giả miêu tả nội tâm, cảm xúc, suy nghĩ của nhân Tóm tắt văn bản+ Truyện kể về ba nữ thanh niên xung phong Nho, Thao và Phương Định làm thành một tổ trinh sát mặt được tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp, đánh dấu các quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc hết sức nguy hiểm nhưng họ đều có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những phút giây thanh thản và mơ mộng. Họ yêu thích công việc, yêu thích những người đồng đội của mình.+ Trong một lần phá bom, Nho bị thương; Thao và Phương Định hết lòng chăm sóc.+ Một cơn mưa đá bất chợt rơi trên cao điểm khiến ba cô hết sức vui thích. Phương Định ngồi nhớ về thành phố quê bạn có thể tham khảo thêm bài Tóm tắt truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi- Bố cục 3 phần+ Phần 1 Từ đầu...."ngôi sao trên mũ" Hoàn cảnh sống, làm việc của tổ trinh sát+ Phần 2 Tiếp...."chị Thao bảo" Một trận phá bom, Nho bị thương+ Phần 3 Còn lại Mưa đá trên cao Tên tác phẩm mang ý nghĩa ẩn dụ "Ngôi sao xa xôi" chính là những nữ thanh niên hồn nhiên, quả Đọc - hiểu văn bản Những ngôi sao xa xôia/ Hoàn cảnh sống, công việc và tính cách của tổ trinh sát* Hoàn cảnh sống và chiến đấu- Địa điểm Họ ở trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Không gian sống và làm việc+ Nơi làm việc Mặt đường+ Nơi sống Trong hang đáHoàn cảnh sống và chiến đấuNơi làm việcNơi nghỉ ngơiKhông gian- Con đường+ Bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn+ Dẫn đi đến đâu đó, xa- Chỉ có+ Thân cây bị tước khô cháy+ Những tảng đá to+ Thùng xăng méo Âm thanh+ Bom nổ chậm, vắng lặng sau khi hết nổ.+ Máy bay ầm ì→ Không gian rộng lớn, bao trùm sự căng thẳng, ngột ngạt, ác liệt, nguy hiểm, đe dọa sự sống- Ở trong một cái hang dưới chân cao điểm+ Cảnh vật ẩm ướt+ Không khí mát lạnh, yên tĩnh+ Nơi ăn kẹo, uống nước- Uống nước suối pha đường+ Nằm dài trên nền ẩm+ Nghe nhạc mơ mộng→ Không gian nhỏ bé, êm dịu, bình yên và thơ mộngCông việc- Nhiệm vụ+ Quan trọng, hiểm nguy, đối mặt với cái chết+ Dũng cảm, bĩnh tĩnh, không quản ngại khó khăn- Cụ thể+ Chạy trên cao điểm+ Đếm bom+ Phá bom+ Đo khối lượng đất Khó khăn của công việc+ Bị bom vùi luôn.+ Khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh trên cao điểm cả ban xét chung- Nghệ thuật đối lập Hang đá nơi bảo toàn sự sống > Hiện thực chiến tranh chống Mĩ ở Trường Sơn rất ác liệt, nguy hiểm và gian nan. Đó cũng là hiện thực của cuộc sống những nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường đó.* Vẻ đẹp của 3 cô gái thanh niên xung phongTính cáchNét chungNét riêngPhương Định- Là những cô gái trẻ đến từ Hà Nội- Tình nguyện vào chiến trường, gắn kết thành gia đình → Thương nhau như ruột Dễ vui và cũng dễ trầm tư, nhiều mơ ước- Thích làm đẹp cho cuộc sống của mình ngay trên chiến trường- Nho Thích thêu thùa- Chị Thao Chăm chép bài hát- Phương Định+ Thích ngắm mình trong gương+ Ngồi bó gối, mơ mộng rồi hát- Là thanh niên xung phong Ba cô gái thể hiện+ Tinh thần trách nhiệm cao đối với công việc+ Tinh thần dũng cảm không sợ hy sinh.+ Tình đồng đội gắn bó→ Lòng yêu nước, dũng cảm, can trường, lạc quan, tin yêu cuộc sống⇒ Vẻ đẹp tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước- Cô em út- Hồn nhiên, hay mơ mộng- Hay nhớ quê nhàNho- Đáng yêu như một que kem trắng- Thích ăn kẹo- Mưa đá, nhổm dậy, môi hé mở, xin thêm mấy viên nữa- Thích thêu hoa lòe loẹt- Hay nói đùa "Không chết đâu"→ Ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên, đáng yêu và dũng Nhiều tuổi nhất- Sợ máu, sợ vắt- Thích thêu chỉ màu len lên áo- Thích tỉa lông mày- Thích chép bài hát- Mưa đá, lúi húi hốt đá ở dưới đất→ Từng trải, can đảm, dứt khoát, dũng cảm trong công việc nhưng vẫn tươi trẻ, yêu đời, mềm yếu trong tình cảm và thích làm đẹpNhân vật Phương Định- Giới thiệu khái quátPhương ĐịnhHình dáng, hoàn cảnh xuất thânĐời sống tâm hồn, tình cảmPhẩm chất chiến sĩChi tiết chính- Là con gái Hà Thành- Vào chiến trường 3 năm- Ngoại hình xinh đẹp Bím tóc dày, mềm; cổ cao; ánh mắt xa Luôn hồi tưởng về tuổi thơ- Cẩn thận, biết chăm sóc bản thân, giữ nét đẹp của con gái Thủ đô.+ Thích ngắm mình trong gương, rất điệu+ Thích hát, thích ngồi bó gối mơ màng- Yêu thương đồng đội, biết chăm lo.+ Bế Nho đặt lên đùi mình+ Rửa vết thương Nho bằng nước đun sôi+ Pha sữa cho Nho+ Yêu quý những người có ngôi sao trên mũ- Tuân lệnh chị Thao, thể hiện qua lần phá bom+ Khung cảnh chiến trường im lặng đến phát Sử dụng các câu đặc biệt, câu trần thuật ngắnNhận xét- Hình ảnh ẩn dụ Đại diện cho lớp trẻ Hà Nội lúc bấy giờ+ Nhận thức được trách nhiệm với Tổ quốc, họ ra chiến trường+ Thành anh Con người chững chạc, tự tin- Biết tạo dựng cuộc Hồn nhiên, trong sáng, mơ mộng- Dũng cảm- Yêu mến đồng độiGan dạ, dũng cảm, nghiêm túc trong công việcNhận xét chung→ Là cô gái duyên dáng, lãng mạn, dũng cảm, có tinh thần đồng đội cao⇒ Tiêu biểu cho phẩm chất của người phụ nữ Việt Nam Trung hậu, đảm đang- Nét tính cách của nhân vật được thể hiện qua những sự việc cụ thể+ Ở trong hang chờ Nho, Thao đi phá bom trở về+ Trực tiếp tham gia phá bom nổ chậm+ Nho bị thương+ Cơn mưa đá bất ngờ ào đếnNhân vật Phương ĐịnhỞ trong hang chờKhi phá bomNho bị bom vùiCơn mưa đá bất ngờTâm trạng- Tâm trạng+ Căng thẳng, lo lắng cho đồng đội ”Thời gian... quay về ”; Gắt gỏng với đội trưởng+ Vô cùng sốt ruột ”Không có gì cô đơn... vững vậy ”+ Vui sướng, thích thú khi hai bạn được công binh chi viện ”Bỗng dưng... thích thú ”- Suy nghĩ Có ánh mắt đồng đội dõi theo, tiếp thêm sức mạnh, không đi khom, đường hoàng bước- Hành động Sắc nhọn hơn khi đào đất, đặt mìn dưới quả bom, rùng mình, thấy chậm, căng Tâm trạng Hồi hộp, lo lắng quả bom nổ ở nơi ẩn Chăm sóc, lo lắng+ Moi đất, bế Nho lên+ Chăm sóc Nho+ Cáu với chị Thao vì thương Tâm trạng+ Vui thích cuống cuồng ”Những niềm vui...tràn đầy”+ Gợi lên nỗi nhớ về tình thương và kỉ niệm ” Mà tôi....trên đầu ”Nhận xét- Tình đồng đội cao cả- Dồn tâm sức cho công đảm, gan dạ, dũng cảm vượt qua gian khổ để hoàn thành nhiệm cao của lòng tự trọng dâng trào Không khóc, cứng cỏiKhông khí chiến trường như ám ảnh, đợi chờ con người từ trong cảm xét chungVẻ đẹp của Phương Định trong công việc là vẻ đẹp "anh hùng, bất khuất" của phụ nữ Việt.* Tổng kếtNghệ thuật- Sử dụng phương thức trần thuật, với ngôi kể thứ nhất, lựa chọn nhân vật người kể chuyện đồng thời là nhân vật trong Nghệ thuật khắc họa nhân vật đặc sắc bằng miêu tả tâm lí và ngôn ngữ nhân Có lời trần thuật, lời đối thoại tự nhiên, phù hợp với nhân vật kể Câu văn ngắn, nhịp nhanh, hình ảnh so sánh được sử dụng nhiềuNội dung- Họ đều trẻ, có tinh thần trách nhiệm trong công việc- Có lòng dũng cảm, không sợ hy sinh- Tình đồng đội gắn bó- Dễ xúc động, nhiều mộng mơ- Ý nghĩa văn bản Truyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong trong hoàn cảnh chiến tranh ác ý phân tích Những ngôi sao xaI. Mở bài- Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi- Truyện làm nổi bật tâm hồn trong sáng mơ mộng và tinh thần dũng cảm lạc quan trong cuộc chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường SơnII. Thân bài1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu- Ba cô gái Thao, Phương Định, Nho làm ở tổ trinh sát mặt đường- Họ sống trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn nguy hiểm- Công việc nguy hiểm phải chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm bắn phá của máy bay địch, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất đá, đánh dấu bom chưa nổ, phá bom→ Công việc, hoàn cảnh sống nguy hiểm đòi hỏi sự gan dạ, bình tĩnh2. Phân tích những nét chung và nét riêng của ba cô gái thanh niên xung phong- Họ đều là những cô gái thanh niên xung phong còn trẻ, phải xa nhà, xa mái trường đi chiến đấu* Nét chung- Phẩm chất cao đẹp tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không sợ cái chết- Dũng cảm, gan dạ Sẵn sàng nhận nhiệm vụ, dám đối mặt với cái chết mà không nao núng dù nhiều lần họ bị bom vùi và làm bị thương- Họ có tinh thần đồng đội gắn bó, thân thiết thể hiện ở tính tình, sự quan tâm chăm sóc chu đáo khi đồng đội bị thương- Nêu bật vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong+ Là những cô gái trẻ dễ vui, mơ mộng nhưng cũng trầm tư sâu lắng+ Họ nữ tính, thích làm đẹp cho cuộc sống ở chiến trường khói lửa+ Bình tĩnh, chủ động, lạc quan luôn nghĩ về tương lai* Nét riêng- Nho là em út tính nết trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng, nhưng rất bản lĩnh, rắn rỏi- Chị Thao là người thích làm dáng nhất, ở chị có những nét tính cách tưởng trái ngược nhau+ Thích hát bài hát do Phương Định bịa ra nhưng lại không hát trôi chảy bài nào+ Rất dũng cảm táo bạo nhưng lại sợ máu, sợ vắt+ Trong cô có sự nhút nhát mềm yếu của cô gái, là cô gái bản lĩnh trong chiến đấu- Nhân vật Phương Định+ Là cô gái Hà Nội vào chiến trường 3 năm, hay hoài niệm về quê hương, mẹ, mái trường...+ Là cô gái hồn nhiên mơ mộng với nhiều nét tính cách thể hiện rất rõ ràng thích hát, thuộc nhiều bài hát, say sưa tận hưởng cơn mưa hồn nhiên như chưa hề nghe thấy tiếng bom đạn nổ→ Đó là vẻ đẹp trong sáng hồn nhiên, thật đáng yêu+ Chăm sóc chu đáo cho đồng đội+ Là cô gái nhạy cảm, duyên dáng nhưng không biểu lộ tình cảm, tỏ ra kín đáo trước đám đông, tưởng như kiêu kì nhưng lại tạo nên một sức hút tự nhiên+ Nổi bật nhất phẩm chất anh hùng có tinh thần trách nhiệm với công việc, gan dạ tự tin, thận trọng khi làm nhiệm vụ→ Qua hành động và dòng suy tư của nhân vật tác giả Lê Minh Khuê cho người đọc thấy được thế giới nội tâm phong phú cùng phẩm chất anh hùng của nhân vật3. Thành công nghệ thuật- Phương thức trần thuật kể bằng ngôi thứ nhất chân thực, miêu tả thế giới nội tâm phong phú sâu sắc- Ngôn ngữ giọng điệu lời kể linh hoạt, câu văn ngắn, câu đặc biệt tạo được sự nhịp nhàng phù hợp không khí chiến đấu- Nghệ thuật miêu tả tâm lý và tính cách nhân vật đa dạng, sinh độngIII. Kết bàiTruyện ngắn Những ngôi sao xa xôi là thành công của tác giả khi xây dựng thành công hình tượng tiêu biểu về những người trẻ trong thời kì kháng chiến chống Mỹ kiên cường, anh dũng nhưng cũng mơ mộng, hồn ý Cảm nhận về tình đồng chí đồng đội của các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi1. Mở bàiGiới thiệu tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi và ba nhân vật ý học sinh được tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lực của bản Thân bàia. Hoàn cảnh sống và chiến đấuBa cô gái Thao, Phương Định, Nho làm ở tổ trinh sát mặt sống trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn nguy việc nguy hiểm phải chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm bắn phá của máy bay địch, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất đá, đánh dấu bom chưa nổ, phá bom.→ Công việc, hoàn cảnh sống nguy hiểm đòi hỏi sự gan dạ, bình Những nét chung và nét riêng của ba cô gái thanh niên xung phong* Nét chung của ba nữ thanh niên xung phongHọ đều là những cô gái thanh niên xung phong còn trẻ, phải xa nhà, xa mái trường đi chiến chất cao đẹp tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không sợ cái cảm, gan dạ Sẵn sàng nhận nhiệm vụ, dám đối mặt với cái chết mà không nao núng dù nhiều lần họ bị bom vùi và làm bị có tinh thần đồng đội gắn bó, thân thiết thể hiện ở tính tình, sự quan tâm chăm sóc chu đáo khi đồng đội bị đẹp tâm hồn là những cô gái trẻ dễ vui, mơ mộng nhưng cũng trầm tư sâu lắng; nữ tính thích làm đẹp cho cuộc sống ở chiến trường khói lửa, bình tĩnh, chủ động, lạc quan luôn nghĩ về tương lai.* Nét riêng- Nho là em út tính nết trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ bé nhỏ, nhẹ nhàng, nhưng rất bản lĩnh, rắn Chị Thao là người thích làm dáng nhất, ở chị có những nét tính cách tưởng trái ngược nhau Thích hát bài hát do Phương Định bịa ra nhưng lại không hát trôi chảy bài nào; rất dũng cảm táo bạo nhưng lại sợ máu, sợ vắt; trong cô có sự nhút nhát mềm yếu của cô gái là cô gái bản lĩnh trong chiến Nhân vật Phương Định Là cô gái Hà Nội vào chiến trường 3 năm, hay hoài niệm về quê hương, mẹ, mái trường…, hồn nhiên mơ mộng với nhiều nét tính cách thể hiện rất rõ ràng thích hát, thuộc nhiều bài hát, say sưa tận hưởng cơn mưa hồn nhiên như chưa hề nghe thấy tiếng bom đạn nổ. Chăm sóc chu đáo cho đồng đội. Phương Định còn là cô gái nhạy cảm, duyên dáng nhưng không biểu lộ tình cảm, tỏ ra kín đáo trước đám đông, tưởng như kiêu kì nhưng lại tạo nên một sức hút tự nhiên.→ Qua hành động và dòng suy tư của nhân vật tác giả Lê Minh Khuê cho người đọc thấy được thế giới nội tâm phong phú cùng phẩm chất anh hùng của nhân Kết bàiKhái quát lại ba nhân vật đồng thời nêu lên giá trị nội dung, ý nghĩa của tác tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 9, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 9 sau Nhóm Tài liệu học tập lớp 9. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các nội dung bài Những ngôi sao xa xôi các bạn học sinh cần nắm vững kiến thức về hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung, nghệ thuật và tinh thần yêu nước, lạc quan của ba cô thanh niên xung phong được miêu tả qua bài Những ngôi sao xa xôi...Trên đây VnDoc đã giới thiệu nội dung bài Lý thuyết Ngữ văn 9 Những ngôi sao xa xôi. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục dưới đây như Lý thuyết môn Ngữ Văn 9, Soạn văn 9, Tác giả - Tác phẩm Ngữ văn 9, soạn bài lớp 9. Đọc truyện ngắn những ngôi sao xa xôi Truyện ngắn những ngôi sao xa xôi do sưu tầm đọc truyện ngắn những ngôi sao xa xôi Đọc truyện ngắn những ngôi sao xa xôi Tác giả Lê Minh Khuê Chúng tôi có ba người. Ba cô gái. Chúng tôi ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Con đường qua trước hang, kéo lên đồi, đi đến đâu đó, xa! ường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất. Việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất phải lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường. Cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng. Do đó, công việc cũng chẳng đơn giản. Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng trắng loá trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó, chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen”. ơn vị chăm chúng tôi ra trò. Có gì lại bảo “ể cho bọn trinh sát, chúng nó ở trên đó vắng”. iều đó cũng dễ hiểu thôi. ơn vị thường ra đường vào lúc mặt trời lặn. Và làm việc có khi suốt đêm. Còn chúng tôi thì chạy trên cao điểm cả ban ngày. Mà ban ngày chạy trên cao điểm không phải chuyện chơi. Thần chết là một tay không thích đùa. Hắn ta lẩn trong ruột những quả bom. Tôi bây giờ còn một vết thương chưa lành miệng ở đùi. Tất nhiên, tôi không vào viện quân y. Việc nào cũng có cái thú của nó. Có ở đâu như thế này không đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh thì căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Bên ngoài nóng trên 30 độ chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân rung lên đột ngột. Rồi ngửa cổ uống nước, trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung… Hình như ta sắp mở chiến dịch lớn. êm nào xe cũng đi nườm nượp ngoài đường. Ban đêm chúng tôi được ngủ. Nhưng mấy đêm nay thì chịu. ứa nào cũng leo tót lên trọng điểm, cầm xẻng xúc, nói vài câu buồn cười với một anh lái xe nào đó. Chỉ khổ đứa phải trực máy điện thoại trong hang. Bây giờ là buổi trưa. Im ắng lạ. Tôi ngồi dựa vào thành đá và khe khẽ hát. Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa lời ra mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn và ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình. Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như cái đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”. Xa đến đâu mặc kệ, nhưng tôi thích ngắm mắt tôi trong gương. Nó dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng. Không hiểu sao các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm tôi. Hỏi thăm hoặc viết những thư dài gửi đường dây, làm như ở cách nhau hàng nghìn cây số, mặc dù có thể chào nhau hàng ngày. Tôi không săn sóc, vồn vã. Khi bọn bạn gái tôi xúm nhau lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, tôi thường đứng ra xa, khoanh hai tay trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. Nhưng chẳng qua tôi điệu thế thôi. Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ. Tôi không nói cho ai điều đó. Nhưng các anh qua đường này hay thăm hỏi tôi một cách trân trọng, thân mến. – Mày hát hay, người cũng tạm, lại phá bom như quỷ! – Bạn bè tôi giải thích. Tất nhiên, điều đó chẳng chính xác. Bên ngoài vẫn im ắng. Từ mười giờ sáng đến giờ, máy bay không bay qua cao điểm. Bom chỉ bỏ ở mạn trong, nghe âm âm. Chính cái âm thanh trầm trầm có vẻ thanh mảnh ấy bay đến, sự im lặng ở đây lại căng chùng, như báo hiệu một cái gì dữ dội. Nắng rất gắt. Gió khô. Nhưng trong hang mát. Nho đang thêu gối. Mỗi đứa một ý thích riêng. Nho thêu. Còn chị Thao thì chép bài hát vào quyển sổ nhỏ để trên đùi. Hai người đang nói chuyện bình thường, tôi không nghe từ đầu. Tôi bỗng chú ý lắng tai – Bao giờ thì xong nhỉ! – Nho hỏi. – Cái gì xong? – Chị Thao không ngẩng lên, nhưng giọng thì tỏ vẻ ngạc nhiên. Nho ngáp. Rồi im. Tôi biết nó nói gì rồi. Nó sẽ bảo xong chiến tranh, sẽ xin vào một nhà máy thuỷ điện lớn. Nó làm thợ hàn, sẽ trở thành cầu thủ bóng chuyền của nhà máy. Nó sẽ đập thật giỏi. Và viết đâu lại sẽ được người ta tuyển vào đội bóng chuyền miền bắc. Còn chị Thao thì muốn làm y sĩ. Chồng chị sẽ là một anh bộ đội đeo quân hàm đại uý, hay đi xa và có râu quai nón. Chị không thích sống cạnh chồng hàng ngày, vì như thế, tình yêu sẽ chóng vô vị. Tôi cũng hay nói những dự định của tôi. Ước muốn nhiều. Nhưng tôi cũng không rõ mình sẽ chọn cái gì là chủ yếu. Trở thành kỹ sư kiến trúc? Rất hay! Thuyết minh trong rạp chiếu bóng của thiếu nhi, lái xe gấu ở cảng, hay là hát trong đội đồng ca trên một công trường xây dựng…! Tất cả, đều là hạnh phúc. Tôi sẽ hăng say và sáng tạo, như những ngày này, trên cao điểm của chúng tôi, nơi ra đời những ước mơ và khao khát. Nhưng mà, những cái đó dành cho sau này. Sau chiến tranh. Khi con đường chúng tôi bảo vệ đây sẽ rải nhựa phẳng lì. iện sẽ dăng dây vào rừng sâu và những nhà máy gỗ sẽ đêm ngày không ngủ… Ba chúng tôi đều hiểu như vậy. Hiểu vì tin với một niềm tin mãnh liệt. Cái gối trên tay Nho nhỏ nhắn, màu trắng. Nho thêu những bông hoa cầu thả và loè loẹt. Những đường viền to như dây thừng. Có ai chê, Nho phớt tỉnh, tay cứ đưa trên mũi kim như không có gì xảy ra. Khi người ta chê lắm, Nho mím môi, rứt chỉ bằng hai hàm răng đều đặn, giọng cao vút lên – A, cho nó nổi! Nho hơi đặc biệt. Vừa thuần hậu, vui vẻ, vừa lỳ bướng. Hai cái đó không mâu thuẫn mà bổ sung cho nhau, khiến Nho có một đặc tính khá hiếm hoi. Nho sống với tôi từ ngày mới tới cao điểm này. Dạo đó, cái gì cũng buồn cười. Tôi ngạc nhiên khi người ta bảo tôi đi gánh đất. – Thanh niên xung phong như thế này à? Gánh đất? tôi không tưởng tượng thế. Thanh niên xung phong phải vác súng kia, đi rầm rộ dưới những cánh rừng không trăng sao. Nói với nhau phải mạnh và gọn như những câu khẩu hiệu… Nhưng cũng đi gánh đất. Rồi quen dần. Nhiều bữa cơm không có canh, bọn con gái lấy nước uống chan vào cơm. Chan công khai và khổ sở đến nỗi bọn con trai phải kêu lên vì thương. Nghe tiếng bom đầu tiên, có đứa chết giấc, nằm dán xuống đất. Nhưng bây giờ quen rồi. Tôi đến đơn vị sau Nho. Hôm đó, tôi ngơ ngác đặt cái ba lô lên khúc cây ở sau doanh trại. Nho ở dưới suối lên. Tóc ướt… Nước đọng từng giọt trong trên trán và trên sống mũi. Nước suối chắc là nhiều lắm. Có thể bơi… tôi nghĩ. Nho đứng lại, một giây thôi, rồi từ từ lại gần tôi, tay vặn cái khăn mặt ướt. Nó hất đầu một cái rồi lướt đôi mắt khinh mạn nhìn từ đỉnh đầu xuống đôi giầy đầy bùn tôi đang ra sức cọ xát vào nhau. – ơn vị nào bổ sung đến? Quê đâu? Tên gì? Không cọ xát đôi giày nữa, tôi đứng theo tư thế nghiêm. Những buổi tập quân sự ở trường, tôi có học võ. Tôi chống tay vào sườn, giữ tư thế thủ và suy tính có nên nện cho nó một quả không ? Nện vào đâu trước tiên? Nếu nó nện lại, tôi sẽ bấm huyệt nhẹ một cái. Huyệt tay. Nhưng Nho đã xoay người, đút tay vào túi quần, hất hàm – Vào ban chỉ huy! – Và bước đi trước tôi. Tất nhiên chúng tôi chú ý nhiều đến nhau từ đó. Dần quen và thân nhau lúc nào không biết. Hai đứa đều tròn mười bảy tuổi. ứa cũ lên mặt với đứa mới một tí, chả có gì đáng để bụng. Tôi đâm thích Nho. Cái tính của nó thật tuyệt. Bọn con trai rất kiềng nhưng cũng rất dễ trêu. Cũng như tôi, Nho thích sống tự do. Hai đứa bảo nhau “Từ giờ đến già chỉ yêu thôi chứ không thèm lấy chồng. Lấy chồng khổ lắm. Tã lót, chăn màn, mùn cưa, nước mắm… thì giờ đâu mà đi chơi nữa. Yêu, anh ta sẽ mang đi xem chiếu bóng, dỗ dành một tí khí giận dỗi, đọc sách tha hồ…” Nho có một anh kỹ sư ở nhà máy cơ khí. Anh ta chăm viết thư và hay viết những cái thư dài, đọc đến mỏi mắt. “Ở Hà nội, dù sao cũng khá thì giờ hơn ở tiền phương…”. Anh ta thanh minh. Nho có một cái ảnh lúc lên hai tuổi, anh ta giữ. Nho mặc quần yếm đen, đội mũ vải rộng vành, cầm một nắm hoa dại, đứng dưới mấy gốc cải già. ã nhiều thư anh ta gửi Nho, tôi được xem. Anh ta viết “Anh bây giờ khoẻ mạnh. Thích đá bóng và có hai cánh tay vạm vỡ. Anh nhìn ảnh em năm em lên hai tuổi và không thể nào hình dung nổi em lúc này. Anh chỉ nghĩ em đây, bé nhỏ, cầm hoa trên tay. Anh sẽ bế em đi chơi, mua kẹo cho em và hỏi “Cháu muốn đi đâu nữa, chú sẽ bế đi…”. Ý nghĩ của anh kỹ sư thật khôi hài. Nhưng chúng tôi không cười khi đọc thư. Nghiêm trang, chúng tôi nhìn về hướng bắc. Ở đó có Hà nội. Chúng tôi xa đã lâu. Chúng tôi nhớ thành phố xanh. Chúng tôi quý sự yên tĩnh như kỷ niệm. ây là nơi mà tuổi trẻ chúng tôi đang lớn lên, nhưng không lúc nào chúng tôi không nhớ Hà nội. Ở Hà nội, tôi có một căn phòng bé, gác hai. Căn nhà của tôi cổ và sâu trong ngõ, có nhiều cây xanh. Những cây ấy cũng qua bao năm tháng rồi, dây tầm gửi leo đầy. Ban đêm, tôi ngồi lên thành cửa sổ nhìn ra những mái nhà nhấp nhô, đen thẫm và hát. Tôi hát say sưa, ầm ĩ. Ở bên cạnh có ông bác sĩ, một người khó ngủ, phải bật đèn lên, lịch sự gõ vào tường ba cái. Một tháng phải có đến hai mươi đêm như vậy. Tôi ngồi chờ giấc ngủ trở lại với ông bác sĩ và hả hê biện hộ cho mình “Chỉ có mình mới biết được cái bao la và trong lành của đêm thành phố. Ông bác sĩ tìm đâu ra được cái này trong những giấc mơ khó khăn kia?…”. Và cũng vì hát say sưa nên có lần tôi suýt lộn nhào từ cửa sổ xuống đất. Khi lập cập níu tay vào cánh cửa rồi, tôi mới choáng váng nhìn xuống cái khoảng sâu thẳm dưới đất. Ở đó có một vòi nước nhỏ chảy suốt đêm vào bể. Tiếng nước xoắn vào nhau, tạo cho tôi cái cảm giác nước sắp tràn tới thành cửa sổ. Tôi nhích lên, bỏ hai chân vào trong một cái cách thận trọng; hát tiếp, nhưng hát nhỏ hơn và lắng nghe tiếng gõ ở tường. Cái bàn nhỏ kê ở góc phòng, mẹ tôi thuê đóng cho tôi trong hai buổi trưa. Cứ mỗi lần làm việc gì liên quan đến giấy mực, tôi lại lôi tất cả sách vở trong ngăn kéo, trong cặp da, bày bừa bãi lên bàn, lên giường, mặc dù những thứ đó chả cần thiết gì cho việc sắp làm của tôi. Tôi cứ loanh quanh trong đống giấy má đó, mãi không làm được gì mà cũng không thể nào sắp xếp cho gọn được. Bứt rứt đến phát khóc, tôi gào mẹ thật to. Mẹ bỏ máy khâu, chạy vào, vừa cằn nhằn, vừa để cái nào ra cái nấy cho tôi. Bà nguyền rủa, không cương quyết lắm “Con gái gì cái của mày. Lấy chồng rồi mà no đòn… No đòn…!”. Vì thế nên ngay lúc ở nhà tôi đã thề là không lấy chồng… – Thế nào, chuẩn bị thôi chứ? – Cái gì? – Tôi giật mình. Từ nãy đến giờ tôi vẫn hát. Hát và nghĩ vớ vẩn. Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi. Chị Thao nhìn ra cửa hang. Quả thật, máy bay trinh sát. Cuộc sống ở đây đã dạy cho chúng tôi thế nào là sự im lặng. Sự im lặng từ sáng đến giờ không bình thường. Cái không bình thường đó đang đến. Tiếng máy bay trinh sát rè rè. Phản lực gầm gào lao theo sau. Hai thứ tiếng đó trộn lẫn vào nhau, rót vào tai con người một cảm giác khó chịu và căng thẳng. – Sắp đấy! – Nho quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu. Chị Thao móc bánh bích qui trong túi, thong thả nhai. Những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực. Nhưng thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét, áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm. Nhưng trong công việc, ai cũng gờm chị cương quyết, táo bạo. Những cái xảy ra hàng ngày máy bay rít, bom nổ. Nổ trên cao điểm, cách cái hang này khoảng 300 mét. ất dưới chân chúng tôi rung. Mấy cái khăn mặt vắt ở dây cũng rung. Tất cả, cứ như lên cơn sốt. Khói lên, và cửa hang bị che lấp. Không thấy mây và bầu trời đâu nữa. Chị Thao cầm cái thước trên tay tôi, nuốt nốt miếng bánh bích quy ngon lành – ịnh ở nhà. Lần này nó bỏ ít, hai đứa đi cũng đủ. Kéo tay áo Nho, vác xẻng lên vai và đi ra cửa. Tôi không cãi chị. Quyền hạn phân công là ở chị. Thời gian bắt đầu căng lên. Trí não tôi cũng không thua. Những gì dã qua, những gì sắp tới… không đáng kể nữa. Có gì lý thú đâu, nếu các bạn tôi không quay về? iện thoại réo. ại đội trưởng hỏi tình hình. Tôi nói như gắt vào máy – Trinh sát chưa về! Không hiểu vì sao mình gắt nữa. Lại một đợt bom. Khói vào hang. Tôi ho sặc sụa và tức ngực. Cao điểm bây giờ thật vắng. Chỉ có Nho và chị Thao. Và bom. Và tôi ngồi đây. Và cao xạ đặt bên kia quả đồi. Cao xạ đang bắn. Tiếng súng ở dưới đất lên quả là có hiệu lực. Không gì cô đơn và khiếp sợ hơn khi bom gào thét chung quanh mà không nghe một tiếng trả lời nào dưới đất. Dầu chỉ có một tiếng súng trường thôi, con người cũng thấy mênh mông bên mình một sự che chở đồng tình. Cảm giác đó cũng giống như thấy mình có một khả năng tự vệ rất vững vậy… Sốt ruột, tôi chạy ra ngoài một tí. Không thấy gì ngoài khói bom. Tôi lo. ột nhiên cao điểm bên cạnh vang lên dồn dập tiếng 12 ly 7. Hay quá, tiểu đoàn công binh đấy. Họ chi viện cho các anh cao xạ, cho chúng tôi. Bỗng dưng tôi muốn la toáng lên vì thích thú. Xung quanh cao điểm vắng vẻ này có bao nhiêu là người. Các anh cao xạ, thông tin và công binh đều rất mến chúng tôi. Chỉ cần chúng tôi bắn một phát súng báo hiệu yêu cầu giúp đỡ là họ sẽ chạy đến ngay. Nửa tiếng đồng hồ sau, chị Thao chui vào hang. Bình thản, mệt lả và cáu kỉnh, chị không nhìn tôi – Hơn nghìn khối! Rồi ngồi xuống, uống nước trong bi đông. Nước nhỏ từ cằm xuống áo, liên tiếp như những giọt mưa. Tôi quay điện về đơn vị. ại đội trưởng bảo – Thế à, cảm ơn các bạn! ại đội trưởng rất hay dùng những từ tế nhị như “cảm ơn”, “xin lỗi”, “chúc may mắn”. Anh trẻ, người gầy, hay đau khớp, hay làm ca dao cho báo tường. Nhà đâu như ở cuối phố Lò úc. Nho vừa tắm ở suối lên. Khúc suối đó cũng hay có bom nổ chậm. Cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo. Tôi móc túi, may còn hai cái kẹo chanh, dính đầy cát, chảy nước – Bốn quả nổ chậm, ít thôi. Nho chống tay về đằng sau, ngả hẳn người ra. Cái cổ tròn những và chiếc cúc áo nhỏ nhắn. Tôi muốn bế nó lên tay. Trông nọ nhẹ, mát mẻ như một khe kem trắng. ại đội trưởng hỏi chúng tôi có cần người không. Tôi bảo không. Như mọi lần, chúng tôi sẽ giải quyết hết. – Hay lắm, cảm ơn các bạn! – ại đội trưởng lại cảm ơn – Cả đơn vị đang làm đường cho một trung đoàn tên lửa qua rừng. i từ sáng không ngủ. Tôi cũng đi bây giờ, các bạn cố gắng nhé. Thế là tối lại ra đường luôn. Thường xuyên… Tôi, một quả bom trên đồi. Nho hai quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm Barie cũ. Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. ất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi lom khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. ầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng… Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. ất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Chị Thao thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong mềm. Tôi khoả đất rồi chạy lại chỗ nấp của mình. Hồi còi thứ hai của chị Thảo. Tôi nép người vào bức tường, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim tôi cũng đập không rõ. Tôi trượt chân ngã. èn pin bật tứ tung. Chúng nó đuổi mãi cho đến khi đèn chiếu lệnh về hướng khác đạn cũng ngừng rít trên đầu. Trung mới níu tôi lại, ngồi phệt xuống, kêu khát và đòi nghỉ. Tôi phải cương quyết xách Trung dậy. Mới đi vài bước, mình ngoảnh lại đã mất hút, không thấy Trung đâu. ương bực mình vì phải trở ngược lại, giận không để đâu cho hết, tôi nghe thấy tiếng Trung đáp khe khẽ ” Lại đây mà giải khát, Phương ơi!”. Tôi mò lại tìm, Trung đang loay hoay nhét khăn mặt vào các kẽ đá hút lấy nước. Rồi Trung vắt khăn mặt ngửa mãi mồm ra hứng. Tôi không nỡ trách Trung nữa. Nhưng tôi giục càng gắt, phải sớm ra khỏi khu núi đá này, sớm được giờ nào hay giờ ấy. Trung rủ tôi tha thiết quá! Tôi theo Trung đi ngắt những búp bòng bòng đọng nước. Lang thang hết khóm này sang khóm khác. Trong tối chỉ còn nghe tiếng mút nước chùn chụt mà theo nhau. Gà chợt gáy dưới làng… Thôi chết! Sáng mất rồi. Chân tôi muốn chạy nhưng đi bước không vững. ói lả người… úng như chúng tôi đã rút kinh nghiệm, mới sáng bảnh mắt Việt gian đã nheo nhéo dưới chân “Việt Minh ra đi, các quan lớn biết hết rồi. A! Nó kia kìa! Có ra, có ra ngay không , không quan lớn bắn chết.” Cứ đứng ngoài cửa hang chõ mồm vào cửa hang sủa nhặng thế thôi. Y như nó đã đánh hơi thấy rõ mình mồn một. Chỉ còn có đợi mình. Anh nào non gan mà chui ra là hết đời. Nhưng được cái anh em “Lê Lợi” chúng tôi, chúng tôi đa đi guốc trong bụng chúng nó. Tôi ngồi nghĩ bụng “Chúng mày còn đứng chõ mõm vào hang mà sủa, chứ chúng ông, đã ngồi vắt chân lên cổ chúng mày!”. Thật là ngồi bảnh choẹ trên một gốc si rậm tận đỉnh vách thành cao hơn đầu Tây trên hai mươi thước. Cởi thắt lưng, cởi giải rút, xé quần, thôi thì tìm đủ các thứ dây để co cành si lại mà phủ kín lấy người. Thế là cứ yên chí ngồi bình chân như vại. Chỉ có cái “xuỵt” cấm nói. Nói là chó đen, chó vàng nó sửa lên thì hết đường… Tôi và Trung ngồi còn thêm một việc. Hết đưa súng lên ngắm từ những cái đầu, những bộ ngực phanh trần, đến cái bụng đen nhành mồ hôi rồi lại hạ súng xuống, nhìn nhau đồng ý “ếch vào! ể dành ra ngoài hãy hay, ông với chúng mày còn gặp nhau nhiều. Phởn lên bây giờ thì hết đơi đấy”!. Bên dưới chúng nó sủa doạ chán rồi nghiến răng, nghiến lợi bắn liên miên vào hang. Bắn cho có tiếng súng quan nghe rồi nháy nhau chuồn thẳng. Chúng nó đi khỏi. Chúng tôi hết trò để mà quên. Ngồi rảnh y như rằng lại khát. sao mà khát khổ khát sở đến thế này “Mẹ kiếp! Giá lúc này có nước ao, nước cống”. Nhưng chúng tôi đã chịu ngay thế nào? ể cho cụ Trung cứ lèo nhèo mãi, anh em cũng lấy làm khổ tâm lắm. Phải cho chú mình cùng đi giải khát một cái mới được. – Này Trung này!… Cứ theo bà cụ mình ra bến ô tô thì được một đôi giấy da láng oai ra phết. Mà chưa biết chừng lại cốc kem hai xu. Thê mà mình nhất định không thèm đi. Chỉ đòi nằng nặc cho bằng được một đôi guốc mộc. Cậu có biết để làm gì không. ể được vào – Cho nhiều đường vào. Pha đặc! – Chị Thao bảo. Uống sữa xong, Nho ngủ. Máy bay trinh sát vẫn nạo vét sự yên lặng của núi rừng. Chị thao dựa vào tường, hai tay quàng sau gáy, không nhìn tôi. – Hát đi, Phương ịnh, mày thích bài gì nhát, hát đi! Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan hộ mềm mại, dịu dàng. Thích “ca chiu sa” của Hồng Quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh…”. ó là dân ca ý trữ tình, giàu có, phải lấy giọng thật trầm. Thích nhiều. Nhưng tôi không muốn hát lúc này. Tôi đâm cáu với chị Thao, mặc dù, tôi hiểu, những tình cảm gì đang quay cuồng trong chị. Chị cứ đưa mắt nhìn Nho, lấy tay sửa cái cổ áo, cái ve áo và tóc nó. Chị không khóc đó thôi, chị không ưa cả nước mắt. Nói chung, trên cao điểm này, chúng tôi không ưa nước mắt. Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần phải cứng cỏi của nhau này là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ. Không ai nói với ai, nhưng nhìn nhau, chúng tôi đọc thấy trong mắt nhau điều đó. Chị Thao hát “ây Thăng Long, đây ông ô… Hà nội …”. Nhạc sai bét, còn giọng thì chua, chị không hát trôi chảy được bài nào, nhưng chị lại có ba quyển sổ dày, chép bài hát. Rồi là ngồi chép bài hát. Thậm chí, say mê chép cả những lời tôi tự bịa ra nữa. Có một đám mây kéo ngoài cửa hang. Một đám nữa. Rồi một đám nữa bay qua ngày càng nhanh. Bầu trời mở rộng trước cửa hang đen đi. Cơn giông đến. Cát bay mù. Gió quật lên, quật xuống những cành cây khô cháy. Lá bay loạn xạ. ột ngột như một biến đổi bất thường trong tim con người vậy. ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió, và tôi thấy đau, ướt cả má. – Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá! Tôi chạy vào bỏ trên bàn tay đang xoè ra của Nho mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra, vui thích cuống cuồng. Năm tôi học thì hết lớp mười, cũng có mưa đá. ang đêm, đá đập vào tường, đã cũng kêu lanh canh. Tôi mở tung cửa, chạy ra hành lang, rồi chạy đến đập cửa từng phòng, hét toáng lên như một con dở người – Trời ơi, dậy mau! Mưa đá! Và rên rỉ một mình – Chỉ có những kẻ ngốc mới nằm yên trên giường lúc này thôi. Ông bác sĩ không ngốc tí nào, nhưng ông ta trịnh trọng tuyên bố – Nếu cô còn làm ồn, chúng tôi buộc phải có biện pháp… Còn bà giáo ở bên cạnh thì thở dài, thở dài đến nào ruột. – Mẹ ơi, không cho con người ta ngủ nữa sao..? Chỉ có anh công nhân lái xe dưới nhà là thức trọn cùng tôi cái đêm kỳ diệu đó. Sau này anh đi bộ đội, thành dũng sĩ diệt xe cơ giới. Anh ta viết thư cho tôi, hay nhắc đến những giọt mưa đã thời nào và gọi đó là “những kỷ niệm đi qua…” ở đây, trên cao điểm đầy bom này cũng có mưa đá. Nhưng niềm vui còn trẻ của tôi lại nở tung ra, say sưa, tràn đầy. Chẳng ai có thì giờ mà gắt tôi. Chị Thao đang lúi húi hốt cái gì dưới đất. Chắc là đá. Còn nho thì nhổm dậy, môi hé mở – Nào; mày cho tao mấy viên nữa. Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến. Sao chóng thế? Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể là những cái đó… hoặc là cây, hoặc là cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy cái xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh. con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa phùn hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về những xứ sở thần tiên. Hoa trong công viên. những quả bóng sút vô tội vạ của bọn trẻ con trong góc phố. Tiếng rao của bà bán xôi sáng cáo cải mủng đội trên đầu… Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thiệt xa… Rồi bỗng chốc, sau một cơn mưa đá, chúng xoáy mạnh như sóng trong tâm trí tôi. Người ta bảo chúng tôi là con gái Hà nội, liệu có xa nhà được ba ngày? Nhưng chúng tôi ở đây, trên cao điểm này đã ba năm. Các anh lái xe và pháo thủ gọi tên từng đứa trong đơn vị tôi, không nhầm lẫn. Còn chúng tôi, chúng tôi biết anh nào can đảm, anh nào hay cáu gắt. Trong đêm, chúng tôi sửa đường, các anh ấy ném xuống cho chúng tôi thuốc đánh răng Ngọc Lan, giấy viết thư ướp nước hoa và kẹo chanh. Thường chúng tôi không biết ai ném xuống vì xe phải qua trọng điểm thật nhanh. Nhưng chúng tôi truyền nhau – Có đoàn xe ở Hà nội vào! Ở Hà nội mới có những thứ đó. Những thứ đó, ở Hà nội, chúng tôi không để ý đến. ở đây, chúng tôi cảm thấy hạnh phúc khi cầm một tờ giấy thơm mỏng, bỏ vào phong bì, gửi những người còn ở trước chúng tôi nữa. – Nằm xuống! – Chị Thao thét. Như bị một quả tống bất ngờ vào bụng, tôi co người lại rồi mới nằm dài ra. Bom! Hình như nó rơi lộp bộp rồi mới nổ. Mặt đất như một người khổng lồ đang rùng mình. Cứ như có đến hàng ngàn cái máy bay nhào lộn trên đầu. Tôi lết vào hang. Chị Thao lết vào hang. “Mẹ kiếp, không để cho người ta thở nữa chắc…” – Chị lầu bầu. Mảnh dẻ, cân đối, tóc xoã trên vai, cái sẹo chìm trong bóng tối, chị đứng, một tay vịn lên dây phơi khăn mặt. Giá có giọng nói tốt, chị đi đóng kịch thì hơn. Dáng chị lên sân khấu cũng coi được. Nhưng phải cái giọng thì chua đến chối tai. Chị tự nhận như thế. – ẻ cái máy điện thoại lại gần dây! – Nho ra hiệu. Tôi bưng máy lại cho Nho, cầm thước và đi ra với chị Thao. Chạy nhiều nên vết thương ở đùi tôi và bắt đầu đau. Miễn là đừng khập khiễng. Chị Thao rất cương quyết. Tất nhiên chị chẳng ngại lên cao điểm một mình. Rất nhiều hố bom. Chúng tôi do đất và hô lên, cộng nhẩm. Chị Thao ghi vào cuốn sổ trực. Không có bom nổ chậm, nhưng khá nhiều đất. Tổng cộng đến hơn hai nghìn khối. Bỗng, như có cái gì thúc mạnh vào lưng, chị Thao xô tới, ghì tôi vào ngực chị và xoài xuống đất. Chớp nhoáng, một núi đất khổng lồ ập xuống chúng tôi. Những tảng đất ướt lẫn với đất vụn khô đào từ đáy hố bom. Nóng. Có cái gì ghì đầu tôi xuống. Tôi ngoi ra, chân đạp xuống lấy đà, ngoi… Thở, cát vào mũi. Lắc đầu. ất rơi rào rào. Chung quanh tôi là một màu xám như chì, nặng nề, cuồn cuộn khói. Không thấy chị Thao đâu. “Chị Thao!” – Tôi ráng sức gào lên. Nhưng cổ tắc nghẹn. ất vào đặc cả miệng. Mẹ kiếp! Tôi khạc nhổ ra một cục đất. Tay tôi chạm vào tóc chị Thao. Tôi quay phắt lại, rụt tay rồi xô cả người tới dùng hai tay cào đất lên. Chị Thao mềm nhũn, thở không ra hơi. Chị quàng lấy gáy tôi, đứng lên, loạng choạng. Nho nhăn mặt như em bé – Lại thế rồi? Chị Thao cười một cách lạ lùng và dần trấn tĩnh – Xúi quẩy tí. Nhưng không việc gì đâu. Xúi quẩy gì. Trong người chị có chín vết thương lớn nhỏ rồi. Người Nho năm. Tôi còn ít hơn, bốn vết. Có một vết ở bụng khá nặng, bị giam vào quân y ba tháng. Còn bị vùi thế này là thường… Tôi nhìn các bạn tôi. Chị Thao xanh lắm. Chị mệt rồi. Nho bưng lại cho chị một ca nước, đưa ngón tay út bé tạo gẩy những mẩu đất trong tóc chị ra và đột nhiên triết lý – Chuyện, cao điểm mà lị! Chị Thao phì cười, hất đầu lại phía tôi – Lấy số ghi kẻo quen mất. Tôi quay máy điện thoại. Chị Thao vội vàng lại bên tôi! – Nói rõ tất cả, nhưng bảo rằng trên này vẫn vững. Không phải đại đội trưởng ở máy mà là liên lạc đại đội. Một anh chàng hiếu khách, lịch sự, không hút thuốc lá và không ưa con gái. – ại đội trưởng đi đâu? – ang chỉ huy ngoài hiện trường, tên lửa gần qua. Nhưng sắp chiều rồi nhỉ. Ai cũng không ngủ được. Thế các cậu? – Cũng khá mệt. ất hơn hai nghìn khối. Còn từ giờ đến tối nữa. Bọn mình vẫn đứng vững… – Nếu gay quá, bắn úng cấp cứu ngay, nghe chưa? ơn vị lúc nò cũng để tâm hết vào các cậu ở trên đó đấy. Xung kích sẽ lên sớm… Buổi chiều, chị Thao và tôi phải chạy lên cao điểm ba lần nữa. Phá tám quả bom. Còn đất thì lên đến ba nghìn hai trăm khối. Lần nào tôi cũng bày chuyện để chị Thao ở nhà. Nhưng chị láu lắm, khó mà lừa được chị. Chị chạy, thở cứ dồn dập cả lên. Gân xanh, chạy từng dòng nho nhỏ trên thái dương và hai bàn tay chị. Tôi lo chị gục quá. Còn Nho thì cau mày, mỗi lần chúng tôi về hang, lại đi ra, miệng nhắc đi nhắc lại – Chị Thao, chị Thao! Lần cuối cùng chình tôi lại đi như bò về hang. Chị Thao đỡ tôi nằm xuống. Tôi cố mở hai mi mắt đã nhắm lại, dính như keo và chẳng biết mình muốn cái gì bây giờ. – Em buồn ngủ! – Tôi nghe tiếng tôi thoảng qua. Rồi cái mát mẻ của hang đá tràn ngập trong giấc ngủ của tôi rất nhanh. ồi xung kích của đơn vị ở chỗ làm đường trong rừng ra, chắc chưa kịp ăn cơm đã chạy lên cao điểm… Tiếng họ lơ mơ như từ đâu đưa lại. Họ hỏi cái gì đó, chị Thao trả lời. Họ trêu Nho. Nho cáu, cười. Ai nữa hát nho nhỏ… Có một vài sợi tóc của ai chạm vào má tôi. những tiếng thở ở phía trên, ấm, bao trùm lấy tôi. Tôi có cảm giác như nằm gọn trong vòng tay của mẹ. – Dân Hà nội đấy! Tôi nhận ra tiếng của liên lạc đại đội và tỉnh hẳn. Cậu ta cũng là dân Hà nội. Bố là công nhân điện. Mẹ là công nhân may mặc. ở nhà, cậu ta hay trốn học và hay bị điểm hai. Có lần cậu ta lăn nằm quả bom xuống vực, bắt chúng nó nổ dưới đó cho khỏi hỏng đường. Cậu ta lịch sự, hiếu khách, không hút thuốc lá, và không ưa bọn con gái chúng tôi. Còn bòn con gái chúng tôi thì chẳng để cho cậu yên. – Này, nếu đi chơi với người yêu, thế nào cậu cũng bắt cô ta cắt tóc, mặc com-plê và đi ủng đen chứ gì? Cậu ta lúng túng, gãi đầu, mặt đỏ nhừ – Cái gì cũng phải có trường hợp ngoại lệ, thưa các bà! Vả lại tớ chưa có yêu ai! Tôi mở mắt, trong hang đã tối. Ngọn đèn nhỏ đã thắp trên nắp hòm đạn. ảnh Bác Hồ treo giữa một tờ giấy trắng khổ rộng. Dưới ảnh Bác Hồ có một chiếc vỏ đạn cắm hoa tươi, bao giờ cũng có hoa. Những cánh hoa dưới ánh đèn không rõ màu, chắc ai vừa mang lên cho chúng tôi. Ưu tiên mà, liên lạc đại đội đang nấu nước. Lưng cậu ta quay lại phía tôi, vạm vỡ như một tấm phản. Nhưng lúc cậu đứng lên, chỗ thắt lưng thon lại, như một cầu thủ bóng bàn, linh lợi, nhanh nhẹn và dễ ưa… Có tiếng rì rầm từ ngoài đường đưa vào. ã đén lúc vui rồi đấy. Phải ra mới được. Tôi để hai bàn chan vào tường, đạp mạnh một cái. Hai tay chống đằng sau. Tôi bật dậy, đau ở đùi, nhói lên. au đầu và các khớp xương. Nhưng cũng dậy được. Liên lạc đại đội đỡ tôi – iên hả, mệt thì ngủ đi. – Ra đường đây. – Ra đường! – Cậu cười, môi mỏng, răng rất đều và hai cái lông mày to – Không đi đâu hết. Trước hết là ngủ. – Vớ vẩn, ngủ với nghiếc! Tôi lầu bầu và đi ra cửa hang, sờ soạng như một người mù. Không phải chỉ có tôi “điên” mà Nho cũng đã biến đi đâu mất. Chị thao còn “điên” hơn, tôi nghe tiếng chị cười rất to trên cao điểm. Tôi thấy Nho trong một tốp bộ đội công binh. Nho cho tôi biết là đã sắp nửa đem, xe gần chạy. Trong khi tôi ngủ, bom nổ trên cao điểm mấy lần nữa. Nhưng ổn hết, vì có đội xung kích. Cao điểm vẳng xuống tiếng máy ủi đất, tiếng cuốc và tiếng nói cười. ôi lúc mìn nổ. Nổ to hơn tiếng bom. những ngôi sao trên đầu tôi lay động, những ngôi sao rất xa, trong những giọt nước xanh biếc, rải khắp bầu trời. Mà bầu tời thì mênh mông làm sao! Tôi chợt nhờ tới bài thơ của một anh trác thủ pháo binh. Bài thơ ấy ném xuống đường khi đoàn pháo đi qua. Anh ấy gọi chúng tôi là những ngôi sao xa xôi trên cao điểm. Những ngôi sao rực rỡ, nhưng không hiểu sao lại “xa xôi”? Chúng tôi tranh luận với nhau và đoán! Chắc anh ấy muốn làm văn làm vẻ tí thôi, chứ sao thì xa đứt đuôi đi rồi… Tôi muốn gặp anh trắc thủ pháo binh đó quá. Nhưng đoàn pháo đi xa đã lâu… Xe chạy lúc 12 giờ đêm. Máy giòn giã. ường trở mình ồn ào. Anh lái xe trong ca bin thứ năm trông thấy chúng tôi – Này, các cô gái Hà nội ơi! Nhớ mẹ quá hầy! – Hình như anh Thăng ở đoàn Quang Trung. Nho thì thầm. Băng ở cánh tay nó trăng. Im lặng, mặt tròn, sống mũi thẳng, nó đứng sát bên tôi, lại nhẹ nhàng và mát mẻ như một que kem trắng. – Chúng nó bảo tao phải vào quân y. Tưởng bở. tiêm hàng ngày này, thuốc viên này, cháo thịt nữa, phải ăn cho nhiều nhé… Eo ơi! Cứ y như một cô tiểu thư nhõng nhẽo trên giường ấy. Tưởng bở mà bắt được tao đi đấy. ến phát sợ lên được! – Nó “xì” một tiếng, làm như là tôi đang chuẩn bị lôi nó lên xe quân y không bằng. Nó quay sang nói chuyện với một anh công binh về về hiện tượng sao băng khi thấy ở đầu cánh rừng có một giọt tinh tú rơi dài xuống, mất đi nửa chừng. Tôi khoanh tay trước ngực, đứng ra xa một tí, không nhìn anh bộ đội mà nhìn một chiếc xe đang đi tới. Tôi lại điệu thế thôi. Nhưng bảo tôi không điệu sao được? Chẳng lẽ, ngay lúc này đây, tôi lại chạy đến, nắm tay tất cả các chiến sĩ trên cao điểm này mà oà lên khóc vì một niềm vui, một niềm hạnh phúc trẻ trung đang trào dậy. Tôi yêu tất cả mọi người, một tình yêu nồng nàn, khó nói mà có lẽ ai đã đứng trên cao điểm giữa những phút này như tôi mới hiểu thấu… Xe đi dăng hàng, thành khối trên đường, không ánh đèn. Lá nguỵ trang làm mỗi xe to ra gấp đôi. ối với tôi, bao giờ những đoàn xe ấy cũng vô tận, không có sức mà đếm. Dài, Nhiều. Khổng lồ. – Chắc đêm nay các anh ở Hà nội sẽ vào! Nho vẫn thì thầm. Nó cũng đang ở trạng thái như tôi. Yêu tất cả. Tình yêu của những con người trong khói lửa. Tình yêu độ lượng, tha thiết, vô tư mà kẻ độc quyền có nó trong tim là những người chiến sĩ. Tôi quàng tay lên vai Nho. Chúng tôi không nói gì với nhau. Tôi xiết chặt cái vai nhỏ nhắn và mềm mại của Nho dưới cánh tay mình. Nó đây, can đảm, dịu hiền, ở cùng thành phố với tôi và cùng đứng với tôi đêm nay, trên cao điểm đấy bom gần mặt trận. Chúng tôi hiểu nhau và cảm thấy hạnh phúc. Truyện ngắn hay tại

truyện ngắn những ngôi sao xa xôi